Sau các đợt hạn hán do biến đổi khí hậu ở Zambia, dòng Nữ tu Chúa Thánh Thần đang triển khai dự án nông nghiệp sinh thái nhằm ứng phó tình trạng này.
Trong nỗ lực quảng bá và sống theo Laudato si’, thông điệp của Đức Giáo Hoàng Phanxicô về chăm sóc Ngôi Nhà Chung, dòng Nữ tu Chúa Thánh Thần ở huyện Mazabuka, tỉnh miền nam Zambia đang triển khai dự án nông nghiệp sinh thái. Với sự hỗ trợ của Quỹ Conrad Hilton (tổ chức từ thiện phi lợi nhuận ở Mỹ), dự án được thực hiện nhằm mục đích ứng phó biến đổi khí hậu và tạo điều kiện để vùng Magoye của Mazabuka thích nghi với tình hình mới.
Dự án Mazabuka là nỗ lực toàn diện bao gồm những phương pháp canh tác tích hợp theo hướng tạo điều kiện cho sự ra đời một hệ thống nông nghiệp mạnh mẽ và thân thiện với môi trường. Một trong những đặc điểm vượt trội là hoạt động nuôi cá, cung cấp nguồn protein ổn định cho cộng đồng địa phương, trong khi mang đến thu nhập hỗ trợ những hoạt động khác của dự án.
Các ao nuôi cá sử dụng những biện pháp bền vững theo hướng tối thiểu hóa các ảnh hưởng môi trường và thúc đẩy đa dạng sinh học.
Cung cấp nước, thịt và trứng
Quản lý nước là một phần quan trọng khác của dự án. Việc sử dụng hệ thống tưới tiêu nhỏ giọt đảm bảo nguồn tài nguyên nước được dùng hiệu quả, điều đặc biệt quan trọng trong môi trường khí hậu khô hạn của Mazabuka. Những hệ thống tưới tiêu này tránh được tình trạng lãng phí nước và đảm bảo cây trồng nhận được lượng nước đầy đủ để phát triển, từ đó gia tăng sản lượng và khả năng chống chịu trước nạn hạn hán. Bên cạnh đó, các dự án chăn nuôi gia cầm và gia súc cũng rất thành công, góp phần đa dạng hóa sản lượng của nông trại.
Những sáng kiến trên không chỉ cải thiện an ninh lương thực bằng cách cung cấp nguồn cung ổn định các loại thực phẩm như thịt và trứng, mà còn tạo ra những nguồn doanh thu bổ sung hỗ trợ tính bền vững của dự án. Nông trại gia cầm hoạt động theo tiêu chí đảm bảo phúc lợi cho động vật và thân thiện môi trường, sử dụng các nguồn thức ăn sinh thái và áp dụng phương pháp quản lý rác thải nhằm giảm ô nhiễm.
Chương trình đào tạo cho sinh viên và phụ nữ
Hiện nữ tu Junza Mwangani thuộc dòng Nữ tu Chúa Thánh Thần đảm nhận vai trò trưởng dự án Mazabuka. Sơ cho biết về những thành tựu mà dự án đã đạt được và các kế hoạch trong tương lai: “Chúng tôi hiện làm việc với 4 cộng đoàn khác để đảm bảo an ninh lương thực, và mỗi cộng đoàn đang làm việc với 15 phụ nữ, tổng cộng là 70 người”. Nữ tu nhấn mạnh nền tảng của dự án là chương trình đào tạo toàn diện dành cho sinh viên và phụ nữ: “Với việc giáo dục nữ giới và người trẻ về những phương thức làm nông sinh thái, dự án đang tạo ra văn hóa bền vững, mang đến lợi ích cho cộng đồng trong nhiều thế hệ sắp tới”.
Chương trình đào tạo và tập huấn bao gồm nhiều chủ đề, có thể kể đến canh tác hữu cơ, năng lượng tái tạo và các kỹ thuật bảo tồn. Phía sinh viên được cung cấp kinh nghiệm thực tế và được khuyến khích góp phần phát triển những giải pháp đổi mới sáng tạo cho các thách thức về nông nghiệp. Cũng theo nữ tu, dự án Mazabuka chứng kiến sự phát triển và thành công to lớn trong việc áp dụng những hoạt động thân thiện môi trường. Vì thế dự án không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường mà còn trao quyền chủ động hơn cho cộng đồng trước tình trạng biến đổi khí hậu.

Sống theo Laudato si’
Nữ tu Jane Wakahiu, Phó chủ tịch phụ trách Chương trình điều hành và Trưởng ban Nữ tu Công giáo thuộc Quỹ Conrad Hilton, đã đến thăm dự án ở huyện Mazabuka. Bà nhấn mạnh dự án là minh chứng cho sự phát triển toàn diện thực sự của con người, và cho thấy chúng ta luôn có thể sử dụng các tài nguyên thiên nhiên mà Chúa trao tặng và đảm bảo không còn ai bị đói.
Sơ bày tỏ sự hài lòng với sự tiến triển và tác động của dự án, theo đó không những góp phần ổn định an ninh lương thực cho khu vực mà còn đóng góp cho cuộc chiến lớn hơn trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu. “Những dự án như thế này là lời chứng minh cho thấy chúng tôi đang tuân thủ lối sống theo thông điệp Laudato si’ của Đức Thánh Cha”, sơ kết luận. Theo Vatican News, dự án Mazabuka là ngọn hải đăng của niềm hy vọng và nỗ lực tiến bộ trước nhiều thách thức môi trường trên toàn cầu. Với sự hỗ trợ liên tục từ Quỹ Hilton và các bên liên quan khác, dự án nhiều khả năng trở thành mô hình khơi dậy những sáng kiến tương tự ở Zambia.
HỒNG HOANG
Bình luận