Vị linh mục đồng hành với các “nhà khoa học nhí” Ireland

Cha Patrick Thomas Burke (1923-2008) của dòng Cát Minh là nhà vật lý kiêm giáo viên, và đồng sáng lập Triển lãm Nhà khoa học nhí thường niên nổi tiếng của Ireland.

Cha Burke sinh ngày 4.11.1923 ở Dublin (Ireland), là một trong 5 người con của ông Edmund Burke và bà Elizabeth. Khi còn nhỏ, cậu bé Thomas, hay tên thường gọi là Tom, đã bắt đầu quan tâm đến đời sống tôn giáo và được theo học trường Huynh đệ Kitô giáo Đường Synge ở Dublin.

Hinh.webp (58 KB)
Cha Burke  (trái) luôn khuyến khích các thế hệ học sinh ở Ireland yêu thích khoa học - ảnh: Issuu

 Cử nhân hạng ưu ngành vật lý

Sau khi hoàn tất trung học, chàng thanh niên Thomas gia nhập dòng Cát Minh và có thêm tên gọi theo thánh Patrick từ năm 1942. Các huynh đệ trong dòng gọi vị tu sĩ là Patrick hoặc “Pat”, “Paddy”, trong khi gia đình và bạn bè vẫn gọi tên thân mật là Tom. Thầy theo học Đại học Dublin (UCD), lấy bằng cử nhân hạng ưu chuyên ngành vật lý vào năm 1945. Trong thập niên 1940, khoa vật lý của Đại học Dublin với sự quản lý của hai anh em nhà khoa học John James Nolan (sau này là Chủ tịch Viện Hàn lâm Hoàng gia Ireland) và Patrick Nolan đặc biệt hoạt động tích cực trong lĩnh vực vật lý khí quyển và thầy Burke là một thành viên trong nhóm nghiên cứu này.

Cùng với ông J. J. Nolan, vị tu sĩ dòng Cát Minh chế tạo một dạng thiết bị để đo đạc hành vi của một chất gọi là Radium A (tên hiện tại polonium-218), và nghiên cứu ảnh hưởng của khí tượng và những yếu tố khác đối với hành vi của nguyên tố phóng xạ rắn này. Lúc đó, khuôn viên đại học tọa lạc ở trung tâm thành phố, vì thế không phải là nơi lý tưởng để quan sát. Thầy quyết định lắp đặt thiết bị ở cộng đoàn của dòng Cát Minh ở gần Rathgar, khu ngoại ô của Dublin. Công trình nghiên cứu sau đó được công bố trên chuyên san của Viện Hàn lâm Hoàng gia Ireland (Proceedings of the Royal Irish Academy) năm 1953, và tiếp tục được trích dẫn 20 năm sau đó. Năm 1947, cha tốt nghiệp thạc sĩ và kế đến là tiến sĩ (1949) với luận án tựa đề “Các cuộc nghiên cứu về vật chất phóng xạ trong không khí”.\

triển lãm các nhà khoa học nhí.jpg (276 KB)

Trong quá trình nghiên cứu để lấy bằng tiến sĩ, thầy Burke đồng thời làm giảng viên môn vật lý và toán học cho cấp đại học của trường St Patrick ở Maynooth. Thầy cũng gia nhập Viện Milltown về Thần học và Triết học trước khi lấy bằng cử nhân thần học của Đại học Giáo hoàng Gregoriana ở Rome. Trong giai đoạn này, vị tu sĩ được truyền chức linh mục vào năm 1951, và hai năm sau lấy thêm một bằng cấp về giáo dục.

Năm 1953, cha Burke dạy vật lý và toán học cho trường của dòng Cát Minh là Cao đẳng Terenure. Dưới sự dẫn dắt đầy nhiệt huyết của vị linh mục, một số học sinh theo đuổi con đường nghiên cứu vật lý và sau đó trở thành thành viên của khoa vật lý Đại học Dublin. Sau đó, cha đã trở thành hiệu trưởng của trường Cao đẳng Terenure (1958-1961). Vào dịp lễ kỷ niệm 100 năm trường thành lập (1960), ngài tổ chức những sự kiện vô cùng ấn tượng, như thánh lễ có sự tham dự của Tổng thống Éamon de Valera, Thủ tướng Seán Lemass, Đức cha John Charles McQuaid - Tổng Giám mục Dublin, Đức cha Donal Lamont - khôi nguyên Noel Hòa bình năm 1978, và là Giám mục giáo phận Umtali (Zimbabwe)... Để vinh danh trường và công nhận tầm quan trọng của cha Burke trên cương vị nhà giáo dục, Đại học quốc gia Ireland cùng năm đã trao bằng tiến sĩ luật cho vị linh mục dòng Cát Minh.

 

hình 1.jpg (1.54 MB)
Các học sinh trường Huynh đệ Kitô giáo Đường Synge vào năm 1941

Sáng lập sự kiện khoa học dành cho học sinh

Năm 1965, cha Burke cùng với học trò cũ là tiến sĩ Tony Scott sáng lập hoạt động Nhà khoa học nhí và Triển lãm công nghệ, gọi tắt là Triển lãm Nhà khoa học nhí. Họ đã nảy ra sáng kiến này trong lúc làm việc ở bang New Mexico (Mỹ) năm 1963. Triển lãm Nhà khoa học nhí đầu tiên được tổ chức ở Dublin với sự ra mắt hoành tráng khi nhận được sự tham gia của Thủ tướng Ireland lúc đó là ông Seán Lemass. Báo chí đã đưa tin cặn kẽ về tất cả những nhà ủng hộ cũng như mọi học sinh giành được giải thưởng. Đến năm 1998, những nhà tài trợ quan trọng đã góp mặt và giúp sự kiện trở thành một trong những cuộc thi tài lớn nhất và danh giá nhất cho lứa tuổi học sinh trên khắp Ireland. Trong sự kiện kỷ niệm 50 năm thành lập (năm 2013), hơn 1.200 học sinh trên toàn Ireland đã tham gia thi tài trong lĩnh vực khoa học.

Các cuộc triển lãm đã trở thành bệ phóng cho những tài năng trẻ trong lĩnh vực khoa học, và không ít dự án được phát triển khả thi theo hướng thương mại. Tuy nhiên, quan trọng hơn hết, việc quảng bá rộng rãi sự kiện này đã giúp công chúng biết đến nhiều hơn về lòng đam mê làm khoa học của lứa tuổi học sinh, thúc đẩy sự ra đời của các thế hệ nhà khoa học ở Ireland. Để ghi nhận ảnh hưởng của cuộc triển lãm đối với những thế hệ học sinh và sự phát triển của giáo dục khoa học ở Ireland, Viện Công nghệ Dublin năm 2007 đã trao bằng tiến sĩ danh dự cho cha Burke và tiến sĩ Scott.

HỒNG HOANG

Từ khoá:
Chia sẻ:

Bình luận

có thể bạn quan tâm

Vị linh mục đồng hành với các “nhà khoa học nhí” Ireland
Vị linh mục đồng hành với các “nhà khoa học nhí” Ireland
Cha Patrick Thomas Burke (1923-2008) của dòng Cát Minh là nhà vật lý kiêm giáo viên, và đồng sáng lập Triển lãm Nhà khoa học nhí thường niên nổi tiếng của Ireland.
Hai vị linh mục với phương pháp tìm hiểu Big Bang
Hai vị linh mục với phương pháp tìm hiểu Big Bang
Hai linh mục là nhà vũ trụ học của Ðài Thiên văn Vatican đã phát triển thuật toán mới cho phép hiểu thêm về thuyết Big Bang, vốn mô tả những thời khắc đầu tiên của vũ trụ.
Những nữ tu giúp giới khoa học hiểu hơn về Alzheimer
Những nữ tu giúp giới khoa học hiểu hơn về Alzheimer
Gần 4 thập niên trôi qua, nhân loại tiếp tục thụ hưởng thành quả đến từ tinh thần hết mình vì khoa học của các nữ tu tham gia dự án tiên phong về nghiên cứu lão khoa và chứng Alzheimer.
Vị linh mục đồng hành với các “nhà khoa học nhí” Ireland
Vị linh mục đồng hành với các “nhà khoa học nhí” Ireland
Cha Patrick Thomas Burke (1923-2008) của dòng Cát Minh là nhà vật lý kiêm giáo viên, và đồng sáng lập Triển lãm Nhà khoa học nhí thường niên nổi tiếng của Ireland.
Hai vị linh mục với phương pháp tìm hiểu Big Bang
Hai vị linh mục với phương pháp tìm hiểu Big Bang
Hai linh mục là nhà vũ trụ học của Ðài Thiên văn Vatican đã phát triển thuật toán mới cho phép hiểu thêm về thuyết Big Bang, vốn mô tả những thời khắc đầu tiên của vũ trụ.
Những nữ tu giúp giới khoa học hiểu hơn về Alzheimer
Những nữ tu giúp giới khoa học hiểu hơn về Alzheimer
Gần 4 thập niên trôi qua, nhân loại tiếp tục thụ hưởng thành quả đến từ tinh thần hết mình vì khoa học của các nữ tu tham gia dự án tiên phong về nghiên cứu lão khoa và chứng Alzheimer.
Nhà bác học của dòng Ba Phan Sinh
Nhà bác học của dòng Ba Phan Sinh
Chân phước Ramon Llull (1232 - 1315/1316) là tu sĩ dòng Ba Phan Sinh của Vương quốc Majorca (hiện thuộc Tây Ban Nha). Sinh thời, ngài là triết gia, nhà thần học, nhà thơ, nhà truyền giáo, nhà biện giải Kitô giáo, là người tiên phong của lý thuyết về...
Người tính toán quỹ đạo sao Thiên Vương
Người tính toán quỹ đạo sao Thiên Vương
Linh mục dòng Biển Ðức Placidus Fixlmillner (28.5.1721 - 27.8.1791) là một trong những nhà thiên văn học đầu tiên tính toán được quỹ đạo của sao Thiên Vương.
Linh mục dòng Tên dành cả đời  nuôi dưỡng tài năng toán học Ấn Ðộ
Linh mục dòng Tên dành cả đời nuôi dưỡng tài năng toán học Ấn Ðộ
Cha Charles Racine (1897-1976), Dòng Tên, không những là một trong hai người có công mang nền giáo dục hiện đại đến Ấn Ðộ, mà còn chứng tỏ năng lực xuất sắc trong việc phát hiện người tài trong lĩnh vực toán học.
Tín hữu Công giáo là tiên phong  về điện từ trường
Tín hữu Công giáo là tiên phong về điện từ trường
Ampère (Ampe), đơn vị đo cường độ dòng điện rất quen thuộc với những ai yêu thích môn vật lý, được đặt tên theo nhà vật lý học người Pháp André-Marie Ampère, một trong các “cha đẻ” của điện từ trường và là tín hữu Công giáo thuần thành.
Vị linh mục dòng Tên lập bản đồ hiện đại về vật chất tối
Vị linh mục dòng Tên lập bản đồ hiện đại về vật chất tối
Nhà nghiên cứu và linh mục dòng Tên Adam Hincks đã chia sẻ về năng lực của siêu máy tính tại Ðại học Toronto (Canada), cũng như nỗ lực lập bản đồ vật chất tối và giải mã những bí ẩn của vũ trụ.
Vị linh mục sáng tạo ra kỹ thuật nuôi ong hiện đại
Vị linh mục sáng tạo ra kỹ thuật nuôi ong hiện đại
Cha John Dzierzon là nhà nuôi ong tiên phong người Ba Lan đã phát hiện hiện tượng trinh sản ở loài ong và thiết kế khung tổ ong di động đầu tiên.