Cha Michał Heller sinh ngày 12.3.1936 tại Tarnów (Ba Lan) là linh mục và cũng là nhà khoa học ủng hộ một thế giới quan kết hợp vật lý vũ trụ, toán học, thần học với triết học.
Linh mục Heller chào đời ở miền nam Ba Lan. Khi ngài mới lên 4 tuổi, cả gia đình phải chạy nạn đến Liên Xô nhằm thoát cảnh truy bắt của Đức Quốc xã. Sau khi kết thúc thế chiến thứ hai, họ quay về Ba Lan. Năm 1953, chàng thanh niên tên Heller hoàn tất chương trình cấp hai và vào chủng viện ở Tarnów. Sau khi lấy bằng thạc sĩ thần học và được thụ phong linh mục năm 1959, cha nhận bài sai coi sóc giáo xứ gần thị trấn quê nhà.
Học thuật và nghiên cứu
Năm 1960, vị linh mục bắt đầu theo học các khóa về khoa học và toán học tại Đại học Công giáo Lublin. Vào thời điểm đó, đại học này gần như là cơ sở giáo dục duy nhất ở Ba Lan cho phép một linh mục theo đuổi các chương trình học nâng cao. Cha được cấp bằng thạc sĩ triết học (1965), tiến sĩ (1966), và kết thúc chương trình hậu tiến sĩ năm 1969 với luận án có tựa đề “Nguyên lý Mach trong Vũ trụ học Tương đối tính”. Năm 1972, cha Heller bắt đầu làm việc với Viện Thần học Giáo hoàng tại Kraków.
Năm 1985, cha được phong hàm phó giáo sư và 5 năm sau thăng hàm giáo sư. Năm 1991, vị linh mục được bổ nhiệm làm hiệu trưởng Viện Thần học ở Tarnów và trưởng khoa thần học năm 2000. Bên cạnh đó, ngài còn đến giảng dạy ngắn hạn hoặc giữ các chức vụ tại Đại học Công giáo Louvain (năm 1977 và 1982) và Đại học Liège (năm 1996) cùng ở Bỉ; Đại học Oxford và Leicester ở Anh (năm 1982); Đại học Công giáo Mỹ ở thủ đô Washington (năm 1986); và Đài Thiên văn Vatican ở Castel Gandolfo thuộc Ý (năm 1986).
Một trong các đề tài nghiên cứu của cha Heller là về vấn đề điểm kỳ dị trong lý thuyết tương đối rộng và việc sử dụng hình học không giao hoán trong việc tìm kiếm sự hợp nhất giữa lý thuyết tương đối rộng và cơ học lượng tử. Vị linh mục đã công bố gần 200 bài báo khoa học không chỉ về lý thuyết tương đối rộng và vũ trụ học tương đối rộng, mà còn về triết học, lịch sử khoa học và thần học. Ngài cũng là tác giả của hơn 20 cuốn sách.
Bản thiết kế vĩ đại của Chúa về vũ trụ
Đến năm 1991, cha Heller được bổ nhiệm làm thành viên của Hàn lâm viện Tòa Thánh về Khoa học. Năm 2008, ngài được trao giải thưởng Templeton trị giá 820.000 bảng Anh (hơn 1,6 triệu USD) trong lĩnh vực triết học. Cụ thể, vị linh mục được vinh danh về những cống hiến trong quá trình nghiên cứu và giải thích sự tương tác giữa khoa học và tôn giáo. Các công trình nghiên cứu của ngài tìm cách đạt đến sự giao hòa giữa “một thế giới khoa học được biết đến, với những chiều chưa thể biết được của Thiên Chúa”.
Vào thời điểm nhận giải Templeton, cha Heller chia sẻ: “Nếu đặt câu hỏi về căn nguyên của vũ trụ, chúng ta nên hỏi về những gì làm nên các định lý toán học. Với cách tiếp cận này, chúng ta quay về với bản thiết kế vĩ đại trong suy nghĩ của Chúa về vũ trụ; câu hỏi về nguyên nhân tối thượng: tại sao lại có cái gì đó thay vì là sự trống không? Khi đặt câu hỏi đó, chúng ta không chỉ hỏi về căn nguyên như mọi nguyên nhân khác, mà hỏi về nguồn gốc của mọi nguyên nhân có thể. Khoa học chỉ là nỗ lực tập thể của trí tuệ loài người để đọc ra tư tưởng của Thiên Chúa từ những dấu chấm hỏi, rằng bằng cách nào chúng ta và thế giới xung quanh dường như được tạo ra”.
Vị linh mục người Ba Lan đã sử dụng tiền thưởng cho Trung tâm Nghiên cứu Liên ngành Copernicus, viện nghiên cứu mang tên nhà thiên văn học Nicholas Copernicus, nhằm tập trung vào công tác nghiên cứu và phổ biến khoa học cũng như triết học. Ngài cũng là giám đốc của Lễ hội Copernicus thường niên tổ chức tại Kraków.
| Giải Templeton là một giải thưởng quốc tế được trao hằng năm để vinh danh những cá nhân có đóng góp xuất sắc trong việc tìm hiểu mối liên hệ giữa khoa học và tôn giáo, cũng như những đóng góp vào việc làm sáng tỏ các vấn đề lớn về sự tồn tại, ý nghĩa và mục đích của sự sống. Ðây là giải thưởng do nhà đầu tư và từ thiện người Mỹ tên John Templeton sáng lập năm 1972, với khôi nguyên đầu tiên là Mẹ Têrêsa. Là một trong những giải thưởng danh giá nhất thế giới, ban đầu giải chỉ được trao cho những người hoạt động trong lĩnh vực tôn giáo, trước khi mở rộng để vinh danh các nhà khoa học, triết gia, hoặc những cá nhân có ảnh hưởng lớn trong việc thúc đẩy sự đối thoại giữa khoa học và tôn giáo, cũng như những đóng góp vào sự phát triển của nhân loại trong các lĩnh vực liên quan đến tri thức, tinh thần và đạo đức. Giá trị giải thưởng được điều chỉnh để vượt qua giải Nobel, vì ông Templeton cho rằng “lĩnh vực tinh thần và tâm linh thường bị bỏ quên” ở giải Nobel. Giải thưởng hiện ở mức 1,1 triệu bảng Anh (từ 1,3 triệu đến 1,4 triệu USD tùy theo tỷ giá hối đoái), Báo The Washington Post gọi Giải Templeton là giải thưởng danh giá nhất trong lĩnh vực tôn giáo. |
LING LANG
Bình luận