Ði qua một năm khó khăn vì dịch bệnh Covid-19 hoành hành, hầu như ai cũng rút ra được bài học cho bản thân. Trong công tác sư phạm, giáo viên đã trải qua những cung bậc cảm xúc, có ngỡ ngàng, bối rối, có lo toan, vất vả để có tiết dạy chất lượng, bên cạnh đó còn theo sát học trò khi học trực tuyến. Tuy nhiên, tôi tin rằng không chỉ riêng cá nhân mình mà các thầy cô khác cũng đã và đang nỗ lực hết sức để chèo lái con đò lần này, cập bến an toàn.
![]() |
Ngành giáo dục không đứng ngoài nhịp đập của xã hội nhưng luôn hòa chung hơi thở của cuộc sống. Khi dịch bùng phát mạnh, trò không thể đến trường, thầy không thể gặp gỡ thì rất nhanh chóng, đã có công văn hướng dẫn dạy học trực tuyến từ cấp trên. Thầy cô trong đơn vị chúng tôi, khi biết tin sẽ dạy theo hình thức mới này, nhắn nhau rằng: “Chiến đấu thôi!”. Cuộc chiến này còn cam go bởi lẽ ngày nào nguy cơ dịch còn bùng nổ thì cuộc sống sẽ không an yên như trước được. Với các giáo viên trẻ, việc sử dụng công nghệ để thiết kế bài dạy, liên lạc học trò có thể nói quá dễ dàng. Ngược lại, “cánh già” bắt đầu ngập ngừng, lúng túng. Nhờ sự hướng dẫn chuyên môn, các buổi tập huấn ít ỏi học được và tự cố gắng của thầy cô, thế rồi, như chúng ta thấy, đã có những tiết học đậm đà ý nghĩa, giàu chất lượng.
Tôi thấu hiểu được rằng, để có các tiết học ấy, giáo viên đã đầu tư nhiều công sức. Học trò lớp tôi phụ trách bất ngờ vì các bài dạy sao có thêm hình ảnh, các đoạn phim sinh động quá. Có em nhắn tin: “Em cứ muốn tới giờ học để nghe cô giảng và trao đổi với các bạn cùng lớp”. Em khác lại chia sẻ: “Em muốn được xem những phim chuyển thể từ văn học, hay các đoạn quay ngắn thế này, dễ nhớ”; “Học Văn không bao giờ buồn ngủ vì tiết Văn thú vị lắm!”. Trò vui. Thầy cô cũng vui, thậm chí hạnh phúc nhiều hơn nữa là đằng khác bởi sự tâm huyết của mình đã đánh động được học sinh, “cột” các em vào tiết học vốn dễ nhàm chán. Thương các em! Bình thường, được đến lớp, trò chuyện với bạn bè, có thắc mắc gì trao đổi với thầy cô cũng dễ, trong hoàn cảnh học trực tuyến, có nhiều thứ chi phối các em. Trong tiết dạy, tôi bắt gặp nhiều hình ảnh đáng trách mà cũng đáng thương. Các em phải vừa học, vừa phụ làm việc nhà như rửa rau cho cha mẹ. Nhà em nào khó khăn, phải sang nhà bạn kế bên cùng lớp để xin học ké. Có khi đường truyền mạng chập chờn, học sinh nhắn với cô, em không có tiền đăng ký wifi, phải xin từ nhà hàng xóm nên sóng yếu. Ðầu năm học, lớp tôi chủ nhiệm, có trường hợp gia đình khó khăn quá, không thể mua điện thoại cho em học trực tuyến. Nhưng điện thoại là công cụ cơ bản nhất lúc này, là vị cứu tinh mà các em có thể vịn vào trong hành trình đi tìm tri thức. Chiếc điện thoại với nhiều nhà khá giả chẳng hề hấn chi còn với người nghèo là cả số tiền lớn. Tôi lo, học trò mình có thể bỏ học. Vậy là, trong một phút, tôi quyết định hỗ trợ em. Bên cạnh đó, tôi cũng mời gọi học sinh trong lớp chung tay giúp đỡ bạn. Ðây là lúc tinh thần “tương thân tương ái”, “lá lành đùm lá rách” các em được học từ nhỏ đem vào thực hành cách thiết thực nhất. Các em sẽ đoàn kết, yêu thương nhau. Cuối cùng, tất cả các thành viên trong lớp đều tán thành ý kiến hỗ trợ bạn. “Của ít lòng nhiều”, và kết quả tấm lòng đó đã giúp cho sĩ số lớp học được vẹn toàn. Dĩ nhiên, trong quá trình học trực tuyến, học sinh không chỉ khó khăn do thiếu điều kiện vật chất mà còn gặp khủng hoảng tinh thần. Không ít khi các em chán nản, có biểu hiện lười học. Là giáo viên chủ nhiệm của các em, có kinh nghiệm đứng lớp gần hai mươi năm, tôi thấu được tâm lý của học trò mình. Vì thế, càng tiếp cận các em để lắng nghe, chia sẻ và khích lệ tinh thần. Tôi quan niệm, khi cởi mở và hết lòng yêu thương các em như yêu con cái mình thì mọi ngăn cách sẽ được rút ngắn, các em sẽ dễ chia sẻ, tâm sự hơn. Nhờ đó, người thầy sẽ đồng hành cùng các em.
Con thuyền của chúng ta vẫn cứ đi. Người thầy, những người chèo đò của thời đại phải luôn vững tay lái, dù có phong ba bão táp đi chăng nữa. Một khi người thầy đầu hàng, chấp nhận thua cuộc, thì ai sẽ là người dìu dắt học trò mình trên con đường đầy thử thách này? “Lửa thử vàng, gian nan thử sức”, nghề giáo không là một nghề để nuôi dưỡng cuộc sống mà có ý nghĩa thiêng liêng. Người thầy là người truyền lửa. Khi cơn đại dịch mạnh mẽ có nguy cơ kéo các em học sinh xa rời mái trường, bỏ buông con chữ thì lòng nhiệt huyết của người thầy càng phải mạnh mẽ, để giành lại học trò mình.
Những trải nghiệm, sự nỗ lực trong công tác chuyên môn của tôi thời gian qua khi dạy học trực tuyến đã giúp đúc kết nhiều kinh nghiệm quý giá. Tôi tin rằng, mỗi thầy cô giáo, trong phân môn phụ trách cũng đã rất nỗ lực, để tất cả mọi thứ chu toàn. Thời dịch dã, ai cũng có khó khăn riêng. Có người gia đình không may có thân nhân nhiễm Covid-19. Những gánh nặng cơm áo, chạy chữa, thuốc men. Có người hứng lấy nỗi đau mất mát. Dẫu vậy, thật đáng quý tấm lòng của người thầy khi vượt qua muôn vàn thách đố, vững tay lái con thuyền của mình.
ÐÀO KIM THÚY
(Giáo viên trường THPT Lê Quý Ðôn, Hậu Giang)
Bình luận