Trong dịp Ðức Giáo Hoàng Phanxicô bày tỏ lòng tôn kính trước các đấng tử đạo ở Nhật Bản, một hậu duệ của “những Kitô hữu bí mật” chia sẻ: kho báu gia truyền của tổ tiên chính là sự kế thừa đức tin.
Ðức tin của tín hữu Mitsuhiro Tateishi, 44 tuổi, bắt nguồn từ cội rễ vô cùng sâu xa, có thể lần ngược về thời của thánh Phanxicô Xaviê, người đã mang Công giáo đến Nhật Bản vào năm 1549. Chính vị thánh của dòng Tên đã rửa tội cho tổ tiên của ông Tateishi cách đây 470 năm. Tín hữu này đã kể lại với Vatican News rằng, cha của ông đã lớn lên tại hòn đảo Ikitsuki thuộc tỉnh Nagasaki, dù bản thân ông chưa từng sống trên mảnh đất này. Chính người cha đã truyền lại di sản đức tin cho con trai của mình.
![]() |
Cội nguồn gần nửa thiên niên kỷ
Gần 500 năm trước, thánh Phanxicô Xaviê đã rao giảng Tin Mừng tại hòn đảo Hirado gần đó và phát hiện đây là mảnh đất vô cùng màu mỡ đối với hạt giống Lời Chúa. Ngài chỉ dành khoảng 4 tháng tại Hirado, nhưng đã cải đạo thành công cho hàng trăm người dân địa phương. Không lâu sau đó, những nhà cai trị Nhật Bản thời đó bắt đầu xem đạo Công giáo là mối đe dọa và tìm cách trấn áp. Ðầu tiên, lãnh chúa Toyotomi Hideyoshi cấm các linh mục dòng Tên và những nhà truyền giáo nước ngoài rao giảng đạo Thiên Chúa trên lãnh địa của ông.
Năm 1614, Mạc phủ Tokugawa chính thức cấm đạo Kitô. Những vụ hành hình, bức hại xảy ra liên tiếp và kéo dài suốt thời kỳ Edo cho đến năm 1871. Hàng chục ngàn Kitô hữu đã mất mạng vì kiên trung với đức tin của mình. 26 vị thánh tử đạo mà Ðức Giáo Hoàng Phanxicô đến viếng tại Nagasaki hôm 24.11 nằm trong số những người bị bách hại vào thời điểm này. Ðể tồn tại, nhiều tín hữu quyết định rút lui vào bóng tối để hoạt động kín, và trở thành kakure kirishitan, tức những Kitô hữu bí mật. Các triều đại tướng quân liên tiếp tìm cách săn lùng kakure kirishitan bằng cách buộc những người bị tình nghi phải thực hiện các hành động báng bổ, như giẫm đạp lên ảnh thánh. Người nào từ chối thường bị giết chết.
“Gia đình của tôi đã tìm cách sinh tồn, vì có như thế mới gìn giữ và truyền thừa đức tin một cách nguyên vẹn cho con cháu”, ông Tateishi bày tỏ. Trong suốt 250 năm, tổ tiên của ông đã ẩn náu trên đảo Kuroshima và truyền lại được đức tin từ thế hệ này đến thế hệ khác, dù không hề có bất kỳ sự hiện diện nào của linh mục. Nhờ cha ông, tín hữu Tateishi biết được rằng người Công giáo dưới thời kỳ Edo đối mặt với tình trạng kỳ thị và sống trong cảnh nghèo đói. “Họ giúp đỡ lẫn nhau và thực thi lời giảng của Chúa Giêsu về lòng yêu thương mọi người”, ông Tateishi kể lại. Nhờ vào lòng vị tha và giúp đỡ không vụ lợi, toàn tâm phục vụ người nghèo, tấm lòng của họ đã khuyến khích những người khác tin vào đạo Công giáo, bất chấp làn sóng bức hại bao trùm Nhật Bản.
Sau khi Nhật Bản cho phép tự do tôn giáo vào năm 1871, những nhà truyền giáo đã quay lại mảnh đất mặt trời mọc và tìm được con cháu của các tín hữu luôn gìn giữ đức tin trong thầm lặng. Thế nhưng, “ban đầu rất khó để mang các kakure kirishitan về với Giáo hội” vì đã quá lâu họ không được thực hành đạo một cách đúng quy chuẩn, ông Tateishi cho biết. Nhưng theo thời gian, hầu hết các tín hữu thầm lặng này từ bỏ những sinh hoạt không chính thống và tái gia nhập Giáo hội.
![]() |
Đài tưởng niệm các vị tử đạo tại đảo Ikitsuki |
Nhân chứng sống
Giờ đây, sau gần 30 năm ở Tokyo, ông Tateishi đã quay về đảo Ikitsuki để viếng thăm quê hương của tổ tiên. Ông cho biết: “Từ ngôi nhà tổ của chúng tôi, có thể thấy được nhà nguyện Công giáo. Phóng tầm mắt ra phía xa hơn nữa chính là hòn đảo nhỏ từng chứng kiến sự tử đạo của nhiều Kitô hữu. Ðây là mảnh đất luôn khắc ghi trong tâm khảm của nhiều người thời nay”. Hiện ông Tateishi đang làm việc tại Văn phòng Truyền thông xã hội và Báo chí của dòng Don Bosco ở thủ đô Nhật Bản. “Tôi vô cùng biết ơn các bậc cha ông đã vượt qua mọi khó khăn và thách thức để truyền lại đức tin cho con cháu đời sau trong suốt 470 năm”, ông kết luận.
Ông Tateishi tự nhủ sẽ cố gắng hết mức có thể để được như cha ông, truyền thừa “báu vật” từ thời Công giáo vẫn là điều cấm kỵ nhưng được giữ gìn cẩn thận cho các thế hệ sau.
Ðức Giáo Hoàng gặp con trai của người chụp bức ảnh nổi tiếng
Ông Tyge O’Donnell, con của lính thủy quân lục chiến Joseph O’Donnell, đã được mời đến sự kiện tổ chức tại công viên tưởng niệm nạn nhân bom nguyên tử ở TP Nagasaki hôm 24.11 và có vinh hạnh bắt tay Ðức Phanxicô. Cha của ông là tác giả tấm ảnh chụp một bé trai người Nhật đứng trong hàng chờ đến lượt dùng lò thiêu, lưng cõng em trai đã chết cứng sau khi Mỹ thả bom nguyên tử xuống thành phố của Nhật Bản vào năm 1945. Bức ảnh gây ấn tượng mạnh đến nỗi Ðức Thánh Cha đã quyết định chọn in trên tấm thiệp vào dịp lễ cuối năm 2017, kèm theo thông điệp chống vũ khí hạt nhân. Vào thời điểm chụp bức ảnh đó, tác giả mới 23 tuổi. Tấm ảnh này thuộc bộ sưu tập đã bị lãng quên sau chiến tranh, cho đến khi ông phát hiện chúng bên trong một cái rương ở trong nhà.
Mang theo máy ảnh, ông O’Donnell “con” tiến về phía Ðức Giáo Hoàng trong lúc ngài vẫy tay chào mọi người sau bài giảng tại công viên.“Thật là một trải nghiệm phi thường.Ngài có đôi mắt vô cùng hiền từ. Tôi rất ấn tượng và thật vinh hạnh vì được ngài triệu kiến”, ông nhớ lại. |
BẠCH LINH
Bình luận