Chuyến thăm Iraq của Ðức Giáo Hoàng mang đến niềm ủi an và thắp lên niềm hy vọng cho các cộng đồng đã phải chịu nhiều đau khổ vì xung đột và sự bách hại của các tổ chức Hồi giáo cực đoan.
Công du trong bối cảnh dịch Covid-19 tiếp diễn. Ðiểm đến là một quốc gia luôn đối mặt nguy cơ đánh bom tự sát. Chuẩn bị cho cuộc hội đàm đầu tiên giữa vị chủ chăn của Giáo hội hoàn vũ và một trong đại giáo sĩ có ảnh hưởng bậc nhất của Hồi giáo. Có thể nói, chuyến tông du Iraq của Ðức Giáo Hoàng Phanxicô từ ngày 5 - 8.3 là một lựa chọn không hề đơn giản. Thế nhưng, các nhà phân tích và giới lãnh đạo Công giáo khẳng định: Sự hiện diện của Ðức Thánh Cha sẽ giúp Iraq đủ sức vượt qua những khó khăn đó và tổ chức tốt cho chuyến thăm.
Ðức cha Bashar Matti Warda, Tổng Giám mục Erbil, bày tỏ: “Ngài luôn quan tâm đến chúng tôi, và ngài sắp đến thăm”.
![]() |
Thực thi nghiêm ngặt phòng dịch
Chuyến tông du Iraq, với điểm đến là 6 thành phố trong vỏn vẹn 3 ngày, đánh dấu hành trình ra nước ngoài đầu tiên kể từ tháng 11.2019. Ðức Thánh Cha đã hủy bỏ mọi lịch trình di chuyển trong năm 2020 vì dịch Covid-19. Ðức Phanxicô và các vị đi cùng đều đã được tiêm vắc xin ngừa Covid-19 trước chuyến đi rất được chờ đợi này. Và các nhà tổ chức địa phương cũng đảm bảo thực thi những biện pháp giãn cách xã hội, đeo khẩu trang, rửa tay bằng nước sát khuẩn tại các sự kiện Ðức Giáo Hoàng tham gia.
Ðức cha Warda, người chịu trách nhiệm chuẩn bị thánh lễ đại trào tại sân vận động Franso Hariri ở TP Erbil vào ngày 7.3, cho biết ban tổ chức giới hạn chặt chẽ số người có mặt, sắp xếp ghế ngồi và ghi nhận số điện thoại của những người tham gia. “Chúng tôi sẽ nắm rõ danh tính của từng người, và khi cần thiết sẽ tiến hành truy vết hiệu quả”, theo vị tổng giám mục. Chia sẻ với trang tin Catholic News Service ngày 1.2, Ðức Thánh Cha nhấn mạnh, lý do duy nhất có thể dẫn đến hủy bỏ chuyến tông du Iraq là số ca Covid-19 ở nước này tăng đến mức nghiêm trọng, chứ không phải các quan ngại về an ninh. “Tôi là mục tử của những con người khốn khổ”, Ðức Phanxicô giải thích lý do tại sao quyết định đến Iraq vào thời điểm này.
![]() |
Tích cực chuẩn bị cho chuyến thăm của Đức Thánh Cha |
Khuyến khích cộng đồng Kitô hữu
Iraq là chuyến tông du thứ 33 của Ðức Phanxicô kể từ khi ngài được mật nghị hồng y bầu chọn làm đấng kế vị của thánh Phêrô vào tháng 3.2013. Chuyến đi nhằm vào 2 mục đích chính: khuyến khích cộng đồng Kitô hữu ở quốc gia Trung Ðông này và thúc đẩy đối thoại liên tôn, đặc biệt với Hồi giáo. Về mục tiêu đầu tiên, Ðức Thánh Cha từ Baghdad sẽ di chuyển lên hướng bắc đến thăm các thành phố Erbil, Mosul và Qaraqosh (Bakhdida).
Mosul và Qaraqosh có cộng đồng Kitô giáo lâu đời, có thể lần ngược đến những thập niên đầu tiên từ thời các thánh tông đồ lên đường loan báo Tin Mừng và cứ tiếp nối qua nhiều thế hệ cho đến khi chịu sự bách hại trong giai đoạn tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) kiểm soát những khu vực này, kéo dài từ năm 2014 đến 2017. Các tay súng khủng bố đã sát hại hàng ngàn Kitô hữu, mà theo Nghị viện châu Âu là hành động “diệt chủng”. Hàng trăm ngàn người khác phải tháo chạy khỏi thành phố, trong đó, nhiều người lặn lội qua quãng đường 80km theo hướng đông đến Erbil, thuộc khu tự trị của người Kurd.
Tổng Giáo phận Erbil do Ðức cha Warda coi sóc đã đảm nhận vai trò dẫn đầu trong nỗ lực cung cấp nơi ăn chốn ở cho các nạn dân. Có thời điểm địa phận này hỗ trợ khoảng 13.000 gia đình, nhưng khoảng 8.000 gia đình giờ đây đã có thể quay về nơi cũ. “Qua đó, chúng tôi đã học được tinh thần sẻ chia, bao dung. Trước cái ác và sự tàn bạo của IS, Thiên Chúa đã mở ra những cánh cửa khác với tình yêu thương và sự rộng lượng”, vị tổng giám mục cho biết.
![]() |
Nhà thờ Chánh tòa Thánh Mary al-Tahira |
Bên cạnh đó, chuyên gia Yousif Kalian thuộc Viện Hòa bình của Mỹ, trụ sở tại Erbil, nhận xét rằng Ðức Giáo Hoàng đang đến với một cộng đoàn Kitô giáo bị tan vỡ, và ngài sẽ mang lại “niềm hy vọng” vô cùng cần thiết cho họ. “Qua chuyến thăm, Ðức Thánh Cha mang đến sự công nhận cho những con người đang trong cơn đau khổ, rằng ngài hoàn toàn tin họ sẽ có thể xoay sở và cố gắng, bất chấp nhiều thách thức”, theo ông Kalian, người đang hoạt động cho tiến trình hòa giải tại tỉnh Ninewa.
Những Kitô hữu tại Iraq thuộc về nhiều cộng đồng nhau, bao gồm Syriac, Assyria, Chaldea, Armenia và Melkite. Số người theo Công giáo tại Iraq từng lên đến 1,5 triệu người trong tổng dân số khoảng 39 triệu, nhưng con số này giảm mạnh kể từ năm 2003, thời điểm liên quân do Mỹ dẫn đầu tấn công Iraq. Tại Mosul, Ðức Phanxicô sẽ cầu nguyện tại tượng đài các nạn nhân của IS. Còn ở Qaraqosh, Ðức Thánh Cha sẽ thăm nhà thờ Chánh tòa Thánh Mary al-Tahira. Ðây là nhà thờ Công giáo Syriac lớn nhất ở Trung Ðông và vẫn trong quá trình sửa chữa và trùng tu sau khi bị IS phá hoại.
Về mục tiêu đối thoại với Hồi giáo, Ðức Giáo Hoàng sẽ đến Najaf vào ngày 6.3, tham gia cuộc gặp với Ðại giáo sĩ Ali al-Sistani, một trong những vị có ảnh hưởng nhất của Hồi giáo Shiite. Giới phân tích đánh giá rất cao cuộc hội đàm giữa hai vị, gọi đây là “thời khắc của lịch sử”.
GIANG VÔ YÊN
Bình luận