Biển hồ Galilê trước nguy cơ biến mất

Vùng biển hồ nổi tiếng trong Kinh Thánh đang cạn nước ở mức độ gần như kỷ lục vì bị khai thác quá mức.

Du khách tham quan Galliê

Cách đây không lâu, người dân ở khu định cư Ein Gev, nằm trên bờ phía đông biển hồ Galilê, vẫn còn có thể chạm đến mặt nước từ đám cỏ ở rìa. Hiện nay, từ rìa cỏ ấy, họ đi thêm 100m nữa vẫn có thể cắm dù trên bãi cát rộng vừa lộ diện do nước rút đi. “Mỗi lần đến đây chúng tôi lại cảm thấy vô cùng đau lòng”, hãng tin AFP dẫn lời bà Yael Lichi, 47 tuổi, người thường xuyên cùng gia đình đến vùng biển hồ nổi tiếng trong suốt 15 năm qua. “Galilê là biểu tượng quan trọng của Israel vì là một địa danh quen thuộc trong Kinh Thánh. Mỗi khi hạn hán ập đến, chúng tôi lại nghĩ đến nơi này đầu tiên”, theo bà Lichi.

Câu chuyện trong Kinh Thánh

Biển hồ Galilê không khi nào ngớt bóng người hành hương, nhờ vào thực tế nơi này từng nhiều lần được Chúa Giêsu ghé qua và làm nhiều phép lạ, chẳng hạn như đi trên mặt nước. Phúc Âm kể lại: “Ðức Giêsu liền bảo các môn đệ xuống thuyền qua bờ bên kia trước, trong lúc Người giải tán dân chúng. Giải tán họ xong, Người lên núi một mình mà cầu nguyện. Tối đến, Người vẫn ở đó một mình. Còn chiếc thuyền thì đã ra xa bờ đến cả mấy cây số, bị sóng đánh vì ngược gió. Vào khoảng canh tư, Người đi trên mặt biển mà đến với các môn đệ” (Mt 14, 22-25).

Làn sóng các tín hữu từ khắp nơi trên thế giới luôn chọn Galilê là một điểm dừng chân khi có dịp đến Israel. Họ ngồi trên những con thuyền gỗ, chầm chậm lướt nhẹ trên sóng nước của vùng biển hồ gắn liền với bóng hình Thầy. Nhiều kế hoạch đã được vạch ra nhằm giải cứu Galilê khỏi nguy cơ biến mất. Bên cạnh tên quen thuộc trong Kinh Thánh, người Israel còn gọi vùng biển này là Kinneret, hồ Tiberias, vì trên thực tế, đây là hồ nước ngọt khổng lồ. Giống như nhiều nơi khác, biển Galilê từ nhiều ngàn năm nay là nguồn cung cấp nước chính cho người dân trong khu vực. Báo Haaretz thậm chí còn chạy mục cung cấp thông tin về mực nước trên các số báo mỗi ngày. Và các con số thống kê rõ ràng đang chỉ đến một xu hướng vô cùng ảm đạm.

Báo động đỏ

Kể từ năm 2013, các chỉ số luôn ở dưới mức báo động đỏ vì độ mặn gia tăng, cá đối mặt với nguy cơ sinh tồn và hoạt động tưới tiêu bị ảnh hưởng, theo ông Amir Givati, chuyên gia thủy học của Cơ quan Quản lý nước Israel. Mực nước hiện chỉ còn khoảng 20cm là rơi xuống mức rút nước kỷ lục vào năm 2001. Tuy nhiên, điểm khác biệt vào thời điểm đó, dân Israel sử dụng 400 triệu mét khối nước/năm, nhưng hiện chỉ có khoảng 20 triệu mét khối được dùng cho sinh hoạt của người dân, và tình hình vẫn rất tệ.

Chính quyền Tel Aviv đang đổ lỗi cho hạn hán kéo dài 5 năm qua làm biển hồ Galilê co lại. Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu Michael Wine, Alon Rimmer và Jonathan Laronne của Đại học Ben Gurion (Israel), nếu chỉ đổ lỗi cho “thời tiết” là không đúng. Dựa trên kết quả khảo sát và phân tích, các chuyên gia nhấn mạnh hung thủ thực sự là tình trạng tưới tiêu nông nghiệp, rút nước và chuyển nguồn nước. Vào thập niên 1950, Israel đã xây dựng hồ chứa nước quốc gia với mục tiêu “biến sa mạc thành nơi sinh sôi”. Hồ chứa đã lấy đi nước từ Galilê đưa đến những nơi khác của lãnh thổ.

Biển hồ rộng lớn đang dần khô cạn

“Hồ này đã biến thành nơi cung cấp nước cho Israel”, theo giáo sư Julie Trottier chuyên về các vấn đề nước ở Israel - Palestine. Tel Aviv đã đào một con kênh khổng lồ đưa nước từ vùng biển hồ về hướng tây đến bờ Địa Trung Hải và chảy vào sa mạc Negev ở miền nam. Hệ thống này đã ngưng hoạt động trong khoảng 10 năm gần đây, nhưng biển hồ Galilê vẫn dần biến mất do các nhà nông ở phía bắc Israel vẫn tiếp tục sử dụng nước được dẫn từ đây. Hiện giới hữu trách đang tìm cách thay đổi nguồn cung cấp nước để tránh rút cạn vùng hồ nổi tiếng, nhưng chi phí dự kiến cực kỳ đắt đỏ.

Ông Menahem Lev, 59 tuổi, đã đánh bắt cá trên Galilê suốt 39 năm qua, đã lên tiếng báo động về tình trạng cá của khu vực. Con cá mà ông vừa bắt được, gọi là “cá của thánh Phêrô”, chỉ còn nhỉnh hơn lòng bàn tay, “còi cọc” rất nhiều so với trước đây.

LING LANG