Ðấng đáng kính Lejeune, cha đẻ của di truyền học hiện đại

Ðấng đáng kính Jérôme Lejeune là minh chứng tuyệt vời của một Kitô hữu dâng tặng trí tuệ và minh triết để phụng sự cho nhân loại và Giáo hội.

Giáo hội Công giáo không thiếu những nhà khoa học lừng danh xuyên suốt nhiều thế hệ, từ cha Georges Lemaître (1894-1966) - tác giả thuyết Big Bang về nguồn gốc vũ trụ, đến nhà phát minh vắc xin Louis Pasteur (1822-1895), hay linh mục Gregor Mendel (1822-1884) - cha đẻ của di truyền học… Tên tuổi các vị được ghi nhận trong sách giáo khoa trên toàn thế giới. Trong số các tín hữu Công giáo đã có nhiều đóng góp quan trọng cho khoa học không thể không nhắc đến bác sĩ Jérôme Lejeune (1926-1994), vị tôi tớ Chúa vào ngày 21.1.2021 đã được tôn phong là đấng đáng kính.

Đấng đáng kính Jérôme Lejeune là một học giả danh tiếng, với một trái tim biết đồng cảm, một đầu óc sáng tạo


Giáo dục tại nhà

Cậu bé Jérôme Lejeune chào đời năm 1926 tại vùng ngoại ô Montrouge ở phía nam Paris (Pháp). Ông là một trong ba con trai của gia đình tín hữu nhiệt thành. Khi còn bé, Jérôme đặc biệt gần gũi với người anh tên Phillippe, và quan hệ của họ luôn khắng khít cho đến tận ngày ông Jérôme về với Chúa vào năm 1994. Ba của Jérôme, ông Pierre Lejeune muốn các con trai không những thích đọc sách mà còn thừa hưởng trọn vẹn những điều tích cực từ nền giáo dục của phương Tây. Ông dạy cho các con tiếng Latinh, Hy Lạp, khuyến khích sự phát triển trí tưởng tượng bằng cách đọc các thiên anh hùng ca của tác giả Hy Lạp cổ đại Homer và truyện ngụ ngôn Aesop cho các con nghe.

Nhờ vào sự kiên trì của người cha, các con trai của ông mặc sức để trí tưởng tượng bay bổng và soạn nhiều vở kịch cho bạn bè và láng giềng. Khi thế chiến thứ hai ập đến, ông Pierre cho các con nghỉ học vì lý do an toàn, nhưng tiếp tục mở một thư viện chuyên về văn chương tiếng Latinh, Hy Lạp và Pháp cho các con. Nói cách khác, ba anh em Jérôme chuyển sang tự học. Khi Jérôme tham gia thi tú tài ở trường, thầy giáo chấm điểm nhận xét rằng ông đọc vanh vách về tác phẩm của triết gia Cicero bằng tiếng Latinh “như thể người khác đang đọc báo”.

Theo ghi chép của gia đình Lejeune, trong giai đoạn này, ông Jérôme muốn theo ngành y sau khi đọc câu chuyện cuộc đời vô cùng ấn tượng của bác sĩ Benassis trong tiểu thuyết “Bác sĩ vùng nông thôn” của tác giả Balzac. Nhà bác học - triết gia Blaise Pascal cũng có ảnh hưởng sâu rộng đối với cuộc đời ông, và ông Jérôme vẫn thường xuyên trích lời Pascal trong suốt cuộc đời mình.

Đấng đáng kính Jérôme Lejeune có nhiều đức tính và tài năng thiên bẩm, theo thời gian được mài giũa để trở thành một học giả danh tiếng, với một trái tim biết đồng cảm, một đầu óc sáng tạo và luôn tò mò. Sau khi tốt nghiệp ngành y, trở thành bác sĩ, ông bắt đầu làm việc tại phòng khám nhi khoa của bác sĩ Raymond Turpin. Tại đây, ông tiếp xúc một số bệnh nhi mắc hội chứng Down và cho rằng phải có gì đó xảy ra trong gien di truyền dẫn đến tình trạng của các bệnh nhi đặc biệt này.

Phát hiện nguyên nhân gây bệnh Down

Sau thời chiến, nước Pháp khan hiếm đủ thứ. Phòng thí nghiệm của bác sĩ Turpin chỉ có một kính hiển vi cũ kỹ. Bác sĩ Jérôme phải dùng đến những tờ giấy gói sôcôla để chèn vào những chỗ bị lỏng lẻo của thiết bị. Dù thiếu thốn, ông cương quyết đặt mục tiêu phải chứng minh được hội chứng Down là tình trạng di truyền. Nhờ vào biện pháp nuôi cấy tế bào và nhuộm mô do đồng nghiệp Marthe Gautier từ Mỹ mang về Pháp, họ có thể quan sát nhân tế bào để theo dõi từng nhiễm sắc thể.

Với việc tiếp tục phát triển kỹ thuật nhiễm sắc thể đồ (tạo ra hình ảnh của các nhiễm sắc thể), bác sĩ Jérôme nhận ra rằng ông có thể phóng to hình ảnh, kế đến cắt và dán từng cặp nhiễm sắc thể lên một tờ giấy, từ lớn đến nhỏ. Nhờ phương pháp này, ông phát hiện có đến 3 nhiễm sắc thể số 21 ở một bệnh nhi mắc hội chứng Down. Đây là phát hiện diễn ra và được chứng minh tại phòng thí nghiệm của ông vào năm 1958, và báo cáo của ông được xuất bản trên Annales de génétique (Tập san Di truyền học) năm 1959 với bác sĩ Jérôme Lejeune là tác giả chính, kế đến là đồng tác giả Turpin và Gautier.

Lịch sử đã được thiết lập, và ngành nghiên cứu tế bào học ra đời. Bên cạnh việc chứng minh được một số tình trạng khuyết tật có nguồn gốc di truyền, cách tiếp cận của ông Jérôme đã thay đổi hoàn toàn cách thức phát triển và điều trị những căn bệnh cụ thể. Sau công trình nghiên cứu hội chứng Down, bác sĩ Jérôme tiếp tục tìm ra nguyên nhân của những khuyết tật do di truyền khác, như hội chứng Cri-du-chat, hội chứng mất đoạn 18q, và tình trạng bộ ba của các nhiễm sắc thể số 8 và số 9. Nhờ vào các phát hiện trên, nhiều người gọi ông là “cha đẻ của di truyền học hiện đại”.

Thành tựu của bác sĩ Jérôme Lejeune

Năm 1929, trẻ mắc hội chứng Down chỉ sống trung bình được đến 9 tuổi. Từ đó đến nay, khiếm khuyết về trí thông minh, tăng trưởng kém, vấn đề tim mạch và thị lực tiếp tục gây ảnh hưởng cho cuộc sống của bệnh nhi mắc chứng này, tuy nhiên, điểm vô cùng khác biệt là tuổi thọ trung bình của người bị hội chứng Down hiện tăng lên 60 năm. Ðây là thành tựu phản ánh nỗ lực và công sức của bác sĩ Jérôme Lejeune vào thời của ông, cũng như những người nối tiếp sau khi ông qua đời năm 1994 nhằm cải thiện cuộc sống của người bị Down. Ông là Chủ tịch đầu tiên của Hàn lâm viện Tòa Thánh về Sự sống.

HỒNG HOANG

Chia sẻ:

Bình luận

có thể bạn quan tâm

Ðức Giáo Hoàng bổ nhiệm tân Tổng Giám mục Washington
Ðức Giáo Hoàng bổ nhiệm tân Tổng Giám mục Washington
Ðức Phanxicô đã chọn Ðức Hồng y Robert McElroy, nhà ủng hộ nhiệt thành đối với dân nhập cư và di dân, cho vai trò tân Tổng Giám mục Tổng Giáo phận thủ đô Mỹ.
Ðức Giáo Hoàng chuẩn bị tài liệu Tông huấn về quyền trẻ em
Ðức Giáo Hoàng chuẩn bị tài liệu Tông huấn về quyền trẻ em
Tại Hội nghị Thế giới về Quyền Trẻ em diễn ra trong hai ngày 3 - 4.2 tại Vatican, Đức Giáo Hoàng Phanxicô thông báo sẽ xuất bản tài liệu Tông huấn dành cho thiếu nhi với mục tiêu nối dài nỗ lực của các cam kết đạt được tại...
Những cuộc gọi bất ngờ: Dấu ấn của triều đại  Ðức Phanxicô
Những cuộc gọi bất ngờ: Dấu ấn của triều đại Ðức Phanxicô
Cha mẹ bị nỗi đau mất con, dân thường đối mặt những thăng trầm của đời sống, các nguyên thủ quốc gia..., đó là những người từng nhận được điện thoại từ Ðức Giáo Hoàng Phanxicô trong hơn 10 năm qua.
Ðức Giáo Hoàng bổ nhiệm tân Tổng Giám mục Washington
Ðức Giáo Hoàng bổ nhiệm tân Tổng Giám mục Washington
Ðức Phanxicô đã chọn Ðức Hồng y Robert McElroy, nhà ủng hộ nhiệt thành đối với dân nhập cư và di dân, cho vai trò tân Tổng Giám mục Tổng Giáo phận thủ đô Mỹ.
Ðức Giáo Hoàng chuẩn bị tài liệu Tông huấn về quyền trẻ em
Ðức Giáo Hoàng chuẩn bị tài liệu Tông huấn về quyền trẻ em
Tại Hội nghị Thế giới về Quyền Trẻ em diễn ra trong hai ngày 3 - 4.2 tại Vatican, Đức Giáo Hoàng Phanxicô thông báo sẽ xuất bản tài liệu Tông huấn dành cho thiếu nhi với mục tiêu nối dài nỗ lực của các cam kết đạt được tại...
Những cuộc gọi bất ngờ: Dấu ấn của triều đại  Ðức Phanxicô
Những cuộc gọi bất ngờ: Dấu ấn của triều đại Ðức Phanxicô
Cha mẹ bị nỗi đau mất con, dân thường đối mặt những thăng trầm của đời sống, các nguyên thủ quốc gia..., đó là những người từng nhận được điện thoại từ Ðức Giáo Hoàng Phanxicô trong hơn 10 năm qua.
Đức Giáo Hoàng họp trực tuyến với giới trẻ Ukraine
Đức Giáo Hoàng họp trực tuyến với giới trẻ Ukraine
Tại cuộc gặp trực tuyến hôm 1.2, Đức Giáo Hoàng Phanxicô kêu gọi giới trẻ Ukraine hãy kiên trì con đường đối thoại và yêu nước, dù biết rằng luôn tồn tại những thách thức đầy khó khăn để có thể tha thứ trong lúc chiến sự vẫn diễn ra
Các giám mục Thái Lan tái khẳng định hôn nhân nam nữ
Các giám mục Thái Lan tái khẳng định hôn nhân nam nữ
Hội đồng Giám mục Thái Lan bày tỏ sự gần gũi với những cặp đồng phái, nhưng tái khẳng định hôn nhân giữa một người nam và một người nữ trong thư mục vụ vào ngày 23.1.2025, cùng ngày luật về hôn nhân đồng phái bắt đầu có hiệu lực...
Đức Phanxicô sẽ cùng kỷ niệm 1.700 năm Công đồng chung Nicea
Đức Phanxicô sẽ cùng kỷ niệm 1.700 năm Công đồng chung Nicea
Ðức Thượng phụ Bartolomeo, Giáo chủ Chính thống Constantinople ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, cho biết vào tháng 5.2025, ngài sẽ cùng Ðức Giáo Hoàng Phanxicô đến cổ thành Nicea, nay là Iznik, tại Thổ Nhĩ Kỳ, để cử hành các buổi kỷ niệm 1.700 năm Công đồng chung Nicea...
Sắp bầu niên trưởng mới của hồng y đoàn 
Sắp bầu niên trưởng mới của hồng y đoàn 
Các hồng y thuộc đẳng giám mục sẽ tiến hành bầu chọn hồng y niên trưởng mới của hồng y đoàn, kế nhiệm Ðức Hồng y Giovanni Battista Re 91 tuổi, sắp mãn nhiệm kỳ 5 năm vào ngày 19.3.2025.
Tổng Giáo phận Bombay đón vị chủ chăn mới
Tổng Giáo phận Bombay đón vị chủ chăn mới
Đức cha John Rodrigues, 58 tuổi, chính thức trở thành Tổng Giám mục mới của Tổng Giáo phận Bombay, kế nhiệm Đức Hồng y Oswald Gracias, 80 tuổi, được Đức Thánh Cha Phanxicô chấp nhận đơn từ nhiệm hôm 25.1.2025.
Đức Thánh Cha bổ nhiệm Hồng y người Ấn Độ làm Tổng trưởng Bộ Đối thoại Liên tôn
Đức Thánh Cha bổ nhiệm Hồng y người Ấn Độ làm Tổng trưởng Bộ Đối thoại Liên tôn
Ngày 24.1.2025, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm Đức Hồng y George Jacob Koovakad, người Ấn Độ, đảm nhận vị trí Tổng trưởng Bộ Đối thoại Liên tôn. Ngài kế nhiệm Đức Hồng y Miguel Ángel Ayuso Guixot, người đã qua đời vào ngày 25.11.2024.