Vụ khủng bố tòa soạn báo Charlie Hebdo tại Pháp vào ngày 7.1.2015 có lẽ là cuộc khủng bố vô nhân và tàn bạo nhất đối với giới báo chí tại Pháp, dù là báo chí trào phúng. Trong làn sóng lên án, cũng đã lóe lên sự cảnh tỉnh, kêu gọi sự thông tin trong tinh thần tôn trọng các tôn giáo.
Hai kẻ khủng bố võ trang đã đột nhập tòa soạn báo Charlie Hebdo ở giữa trung tâm thủ đô Paris, dùng súng liên thanh Kalashnikov bắn giết 12 người, trong đó có 5 họa sĩ trào phúng nổi tiếng Âu châu thuộc ban biên tập tờ báo này. Cuộc tấn công đẫm máu đã làm rúng động mọi tầng lớp xã hội Pháp, Âu châu và khiến toàn thế giới phẫn nộ.
Tuần báo Charlie Hebdo đã từng ấn hành những bức biếm họa về nhà tiên tri Mohammed. Vào tháng 2.2006, tờ báo này cho ấn hành lại những bức biếm hoạ từ một tờ báo Đan Mạch Jyllands-Posten đã khơi dậy lòng căm phẫn nơi những người theo Hồi giáo; các văn phòng tòa soạn của tờ báo đã bị đánh bom vào tháng 11/2011 sau khi đã cho ấn hành một tranh biếm họa về tiên tri Mohammed. Phiên bản mới nhất của tờ Charlie Hebdo được đưa lên trang bìa câu chuyện về tác giả người Pháp Michel Houellebecq, mà cuốn tiểu thuyết mới gây tranh cãi “Lời Biện Hộ” của ông phác họa một nước Pháp bị thống trị bởi một chính quyền Hồi giáo.
Ngay sau khi tin tức về cuộc thảm sát tàn bạo vô nhân này dồn dập được loan đi trên các phương tiện truyền thông, nhiều phản ứng mạnh mẽ lên án đã liên tục được các tổ chức và chính quyền các nước công bố. Ngay trong ngày thứ Tư đã có hàng trăm ngàn người Pháp xuống đường ở nhiều nơi trong nước biểu tình liên đới với các nạn nhân. Một chiến dịch liên đới trên mạng internet cũng đươc phát động với khẩu hiệu “Tôi cũng là Charlie”.
Tối ngày 7.1.2015, linh mục Lombardi, Giám đốc Phòng báo chí Tòa Thánh cho biết: Đức Thánh Cha lên án một cách quyết liệt nhất đối với vụ khủng bố đáng kinh tởm làm cho thành phố Paris trở nên thê lương với con số nhiều nạn nhân, gieo rắc chết chóc, làm cho toàn thể xã hội Pháp kinh hoàng, gây xáo trộn sâu xa cho những người yêu chuộng hòa bình, vượt ra ngoài các biên giới của Pháp. Thông cáo của cha Lombardi cũng nói rằng: “Dù do động lực nào đi nữa, bạo lực giết người luôn luôn là điều đáng kinh tởm, và không bao giờ có thể biện minh được, sự sống và phẩm giá của tất cả mọi người cần được bảo đảm và bảo vệ một cách quyết liệt, cần phải loại bỏ mọi sự xúi dục oán thù, và cổ võ sự tôn trọng người khác”.
Trong thánh lễ lúc 7 giờ sáng ngày 8.1.2014, tại nguyện đường Nhà Trọ thánh Marta, Đức Thánh Cha đã cầu nguyện cho tất cả các nạn nhân vụ khủng bố ở Paris. Vào đầu thánh lễ, ngài nói: “Vụ khủng bố hôm qua tại Paris làm cho chúng ta nghĩ đến bao nhiêu sự tàn ác của con người, bao nhiêu thứ khủng bố riêng rẽ hay khủng bố của Nhà Nước. Con người có khả năng tàn ác như thế. Trong thánh lễ này chúng hãy cầu nguyện cho các nạn nhân sự tàn ác này, Chúng ta cũng cầu cho kẻ tàn ác, xin Chúa hoán cải tâm hồn họ”.
Tại Paris, trong thông cáo công bố vài giờ sau vụ khủng bố, Hội đồng Giám mục Pháp bày tỏ sự xúc động và kinh hoàng trước vụ khủng bố này: “Giáo hội Công giáo Pháp cũng nghĩ đến các gia đình và người thân của các nạn nhân đứng trước sự kinh hoàng và không thể hiểu nổi. Giáo hội cũng chia buồn với ban quản nhiệm và các ký giả và nhân viên của báo Charlie Hebdo”.
Các Giám mục Pháp khẳng định rằng : “Một sự khủng bố như vậy thật là khôn tả. Không gì có thể biện minh cho bạo lực như thế. Nó làm thương tổn đặc biệt là tự do ngôn luận là yếu tố cơ bản của xã hội chúng ta. Xã hội này gồm những khác biệt đủ loại, và không ngừng phải làm việc để kiến tạo hòa bình và tình huynh đệ. Sự dã man trong vụ thảm sát này làm thương tổn cho tất cả chúng ta. Nhưng cả trong tình trạng này, khi sự thịnh nộ cụ thể xâm chiếm chúng ta, chúng ta càng phải gia tăng tấp đôi sự chú ý đến tình huynh đệ trở nên mong manh và đến nền hòa bình ngày càng phải củng cố”.
Liên hiệp các Giáo hội Tin Lành Pháp cũng lên tiếng mạnh mẽ lên án vụ tấn công: “Nhân danh Tin Lành giáo tại Pháp, chúng tôi bày tỏ sự phẫn nộ và lên án hành động đáng kinh tởm, xúc phạm đến tâm hồn và lương tâm chúng ta”.
Thật trùng hợp, khi cuộc tấn công diễn ra, bốn nhà lãnh đạo hội đường Hồi giáo Pháp đang ở Vatican trong chuyến đi hai ngày được Hội đồng Giám mục Pháp tổ chức, đang dự buổi tiếp kiến chung của Đức Giáo hoàng Phanxicô tại Hội trường Phaolô VI ở Thành Vatican. Sau vụ thảm sát, Đức Hồng y Jean Louis Tauran, Chủ tịch Hội đồng Tòa Thánh Đối thoại Liên tôn cùng phái đoàn Giám mục Công giáo và Imam Hồi giáo tại Pháp đã lên án vụ khủng bố báo Charlie Hebdo ở Paris, và kêu gọi thông tin trong tinh thần tôn trọng các tôn giáo.
Trong thông cáo chung công bố hôm 8.1.2015, Đức Hồng y Tauran và các vị trong phái đoàn HĐGM Pháp và các imam bày tỏ kinh hoàng và xúc động vì cuộc khủng bố chống tuần báo Charlie Hebdo. Các vị hiệp với Đức Giáo hoàng Phanxicô để tố giác sự tàn ác và bạo lực mù quáng, đồng thời khẳng định rằng: “Cũng như Đức Giáo hoàng Phanxicô, chúng tôi mời gọi các tín hữu qua tình thân hữu và kinh nguyện bày tỏ tình liên đới nhân bản và tinh thần với các nạn nhân và gia đình họ. Trong những hoàn cảnh này nên nhắc lại rằng nếu không có tự do ngôn luận, thế giới sẽ bị lâm nguy. Điều cấp thiết là chống lại oán thù và mọi hình thức bạo lực hủy hại nhân mạng, vi phạm phẩm giá con người, làm thương tổn tận gốc rễ thiện ích căn bản là sự sống chung hòa bình giữa con người và các dân tộc, vượt lên trên những khác biệt về quốc tịch tôn giáo và văn hóa. Các vị lãnh đạo tôn giáo được kêu gọi ngày càng thăng tiến một nền văn hóa hòa bình và hy vọng có khả năng chiến thắng sợ hãi và bắc những nhịp cầu giữa con người. Ngoài ra, xét về ảnh hưởng của các phương tiện truyền thông, chúng tôi mời gọi các vị hữu trách hãy thực thi thông tin tôn trọng các tôn giáo, các tín hữu và việc hành đạo của họ. Cổ võ một nền văn hóa gặp gỡ, việc đối thoại liên tôn vẫn là con đường duy nhất cần đi chung để đánh tan những thành kiến”.
Trong ngày 9.1.2015, một nhật báo tại Đức đã công bố kết quả cuộc thăm dò ý kiến về Hồi giáo. Theo đó hơn 50% người Đức xem Hồi giáo là một đe dọa; 61% người Đức cho rằng người Hồi giáo không thể hòa hợp với thế giới Tây Âu. Cuộc thăm dò ý kiến này đã do quỹ Bertelsmann của Đức thực hiện hồi tháng 11.2014. Đại đa số người được hỏi tự xem mình là người ôn hòa, nhưng họ cho rằng người Hồi giáo như là ngoại kiều trên quê hương của họ; 40% những người được hỏi ý kiến mong muốn cấm người Hồi nhập cư vào Đức, một quốc gia có 81 triệu dân, trong đó có khoảng 4 triệu người Hồi giáo, đa số là người di dân Thổ Nhĩ Kỳ hay người gốc Thổ. Quỹ Bertelsmann cũng thăm dò ý kiến người Hồi giáo sinh sống tại Đức, theo đó những thế hệ thứ hai hoặc thứ ba người gốc ngoại quốc thường tỏ ra sùng đạo hơn là cha ông của mình và đa số nhìn nhận các giá trị dân chủ và tôn trọng hiến pháp quốc gia của Đức.
Khánh Thi
Bình luận