Xuyên suốt dòng lịch sử đầy biến động của châu Âu, một quốc gia được khai sinh từ bàn tay của vị thánh Công giáo vẫn tiếp tục lưu giữ truyền thống tốt đẹp, bất chấp bao thế kỷ thăng trầm.
Nếu nhìn trên bản đồ, ai nấy đều rất dễ dàng bỏ qua San Marino. Đây là quốc gia có diện tích nhỏ thứ ba tại châu Âu, chỉ lớn hơn thành quốc Vatican và Monaco. Nằm lọt thỏm bên trong nước Ý, San Marino lại tạo nên dấu ấn riêng biệt, một phần do lãnh thổ rộng 61,2km2 với hơn 33.000 dân được xây dựng trên vùng núi non của miền đông bắc Ý. Đây cũng là quốc gia duy nhất tại châu Âu có số ô tô cao hơn đầu người. Ngoài việc là nước cộng hòa được thành lập lâu nhất trên lục địa già, San Marino càng thêm độc nhất vô nhị vì do một vị thánh sáng lập.
![]() |
Thánh Marinus trước khi đi tu là thợ điêu khắc đá. Ngài rời hòn đảo Rab (giờ đây là một phần của Croatia) để trốn thoát nạn bức hại những người theo đạo Kitô dưới thời hoàng đế La Mã Diocletian (244-311). Khi đến Ý, ngài được truyền chức phó tế và trợ giúp Đức Giám mục Gaudentius xứ Rimini (bên bờ biển Adriatic). Tuy nhiên, sau khi bị một phụ nữ điên khăng khăng bảo là người chồng ruồng bỏ bà, ngài Marinus một lần nữa rời nơi ở và lần này leo lên núi Titano. Tại đây, ngài xây dựng một nhà thờ và tu viện vào năm 301, và sống đến cuối đời trong thân phận ẩn sĩ. Nhà thờ nhỏ giờ đây đã phát triển thành trung tâm của quốc gia mang tên San Marino, tên chính thức là Cộng hòa Đại bình yên San Marino.
![]() |
Trong nhiều năm, tu viện của vị thánh và vùng lân cận đã tiếp nhận làn sóng những người tìm nơi ẩn náu trước thời cuộc loạn lạc, tránh xa sự bức hại dưới thời hoàng đế La Mã Diocletian. Sau thời gian dài, chủ đất Felicissima đã để lại chúc thư với nguyện vọng hiến vùng đất cho cộng đồng Công giáo định cư đời đời, mong muốn rằng người dân luôn gắn bó và đoàn kết lẫn nhau. Tâm nguyện này vẫn được gìn giữ đến ngày nay, một phần do lời trăn trối vào cuối đời của thánh Marinus, “relinquo vos liberos ab utroque homine”, có nghĩa là “Ta giải phóng các con khỏi hai người”. Bất chấp các tranh cãi về danh tính của người được vị thánh nhắc đến, phương châm của San Marino “LIBERTAS” được cho là trích từ những lời nói cuối cùng của thánh Marinus. Đức Giáo Hoàng Urbanô VIII đã thừa nhận nền độc lập của San Marino vào năm 1631.
![]() |
Dù diện tích nhỏ bé, San Marino đã trở nên phồn thịnh sau 1.700 năm. Có thời điểm, nước cộng hòa này đối mặt với nguy cơ bị xâm lăng trong giai đoạn hoàng đế Napoleon trỗi dậy ở nước Pháp, nhưng một trong các quan nhiếp chính là Antonio Onofri đã giành được sự tôn trọng của vị vua và do đó hoàng đế Napoleon quyết định đảm bảo cho sự an toàn của người dân nơi đây. Những người tiếp bước thánh Marinus duy trì thế trung lập trong suốt 2 cuộc thế chiến, và mang đến nơi ẩn náu yên bình cho hàng ngàn người tị nạn sau khi chế độ độc tài Mussolini sụp đổ.
![]() |
Ngày nay, San Marino thuộc nhóm quốc gia giàu nhất thế giới nếu tính bình quân đầu người theo GDP. Số liệu do Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) thu thập được cho thấy bình quân GDP của nước này là 60.651 USD/người vào năm 2017, xếp thứ 11 trên thế giới và ngang hàng với các quốc gia phát triển nhất châu lục. Nền kinh tế San Marino được xem thuộc dạng ổn định cao, dù chủ yếu dựa vào nguồn thu đến từ du lịch. Nước này không hề mắc nợ và luôn tận hưởng thặng dư về kinh tế. Tỷ lệ thất nghiệp tại San Marino cũng thuộc nhóm thấp nhất ở châu Âu.
![]() |
Điều đáng nói hơn là người dân San Marino vẫn kiên trì với cội nguồn tín ngưỡng của họ. Ngày nay, hơn 97% số dân theo đạo Công giáo. Ngày lễ của quốc gia chính là lễ thánh Marinus, vị thánh bảo hộ của người dân San Marino. Một thông tin thú vị là lúc Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln đang tại nhiệm, San Marino đã trao danh hiệu công dân danh dự của nước này cho ông. Trong thư trả lời, Tổng thống Lincoln viết : “Một chính phủ được xây dựng dựa trên những nguyên lý cơ bản của nền cộng hòa đủ sức lớn mạnh để trở nên an toàn và tồn tại lâu dài hơn”.
LING LANG
Bình luận