Các nhà khảo cổ học đã khám phá sự thật về một địa điểm thuộc phạm vi thành cổ Jerusalem, theo đó lật ngược quan điểm của các chuyên gia và chứng thực thông tin từng được Cựu Ước ghi lại.
Cho đến gần đây, giới chuyên gia khảo cổ cho rằng một đoạn trường thành ở trung tâm cổ xưa của Jerusalem được xây dựng dưới thời Hezekiah, vua thứ 13 của vương triều Judah. Trong thời gian trị vì kéo dài từ thế kỷ thứ VIII đến thứ VII TCN, Hezekiah chứng kiến láng giềng phương bắc bị đế quốc Assyria phá hủy. Các chuyên gia cho rằng, bức tường trên được vị vua xây dựng nhằm ngăn chặn quân Assyria tiến hành xâm lược.
Tuy nhiên, kết quả cuộc nghiên cứu kéo dài gần một thập niên đã phát hiện bức trường thành được xây dựng vào thời vua Uzziah, tức ông cố của vua Hezekiah, sau một trận động đất kinh hoàng, giống như Cựu Ước đã mô tả. Cựu Ước ghi lại đoạn trường thành được đề cập nằm trong phạm vi của Thành David, tên gọi của khu khảo cổ lịch sử bao gồm cổ thành Jerusalem.
Vua Hezekiah là ai?
Tên vua Hezekiah được đề cập trong sách Các Vua, Isaiah, Sử Biên của Cựu Ước. Đây là một trong những vị vua vĩ đại nhất của vương triều Judah. Ông được cho là trị vì từ năm 715 đến 686 TCN, sau khi vua cha Ahaz băng hà. Theo Cựu Ước, Hezekiah kế vị ngai vàng khi mới 25 tuổi. Sau cái chết của vua Assyria Sargon II, Hezekiah tận dụng cơ hội để rũ bỏ sự áp chế của Assyria đối với Judah. Ông ngừng việc cống nạp cho Assyria, thay vào đó là liên minh với Ai Cập. Con của vua Sargon là vua Sennacherib nhiều lần đưa quân áp chế sự nổi loạn của chư hầu của Judah, và sau đó tiến tới vây thành Jerusalem.
Trong quá trình cầm quyền, vua Hezekiah đã nâng tầm ảnh hưởng của Judah trong khu vực, biến vương quốc thành nhà nước đóng vai trò quan trọng giữa Assyria và Ai Cập. Cựu Ước cũng mô tả vua Hezekiah từng mắc bệnh hiểm nghèo nhưng được chữa khỏi một cách kỳ diệu sau khi cầu nguyện. Khi khỏi bệnh, vị vua tiếp tục trị vì thêm 15 năm trước khi băng hà.
Phát hiện mới
Nhà khảo cổ học Joe Uziel của Cơ quan Cổ vật Israel (IAA) cho biết: “Nhiều thập niên qua, ai nấy đều cho rằng đoạn trường thành được xây dựng dưới thời vua Hezekiah của Judah. Thế nhưng, giờ đây (các chứng cứ thu thập được) lại cho thấy trường thành có niên đại từ thời vua Uzziah, như Cựu Ước đề cập”. Chuyên gia Uziel, người đứng đầu đơn vị nghiên cứu Cuộn giấy Biển Chết, nhắc lại nhiều nhà nghiên cứu cho rằng trường thành được khởi công vào thời điểm vua Hezekiah đối đầu với Sennacherib, vua Assyria, nhằm bảo vệ Jerusalem trong quá trình bị quân đội Assyria bao vây. Thế nhưng, chứng cứ mới cho thấy tàn tích được xây dựng không lâu sau trận động đất lớn ở Jerusalem. Cựu Ước đã mô tả công trình xây trường thành trong Sách Sử Biên 2: “Vua Uzziah xây những tháp canh ở Jerusalem, tại Cửa Góc, Cửa Thung lũng và Nơi Tiếp Nối; vua tăng cường phòng thủ các tháp ấy”. Cựu Ước cũng ghi chép về cơn địa chấn, với Sách Tiên tri Amos ghi chép “hai năm trước khi xảy ra động đất, Uzziah trở thành vua của Judah”.
Cuộc nghiên cứu này là dự án nhận được sự phối hợp của IAA, Đại học Tel Aviv và Viện Khoa học Weizmann (Israel). Đội ngũ chuyên gia đã xác định được niên đại của bức trường thành nhờ vào phương pháp đồng vị carbon-14. Đây là phương pháp xác định niên đại dựa vào đo đạc độ phân rã đồng vị carbon (14C) để xác định thời gian của vật thể chứa carbon.
Theo IAA, giai đoạn trên của lịch sử trước đây vẫn là “hố đen” đối với phương pháp xác định niên đại bằng đồng vị carbon-14, do sự dao động lớn của các đồng vị trong khí quyển vào thời điểm đó. Theo một cách tiếp cận mới, các nhà nghiên cứu đã dựa vào những vòng cây cổ đại ở châu Âu để lập bảng ghi chép các dao động đồng vị theo từng năm. Bằng phương pháp này, đội ngũ của nhà khảo cổ học Uziel cuối cùng có thể rút ra kết luận cho phép xác định niên đại của trường thành. Họ tiến hành đo đạc hàm lượng carbon-14 bên trong các mẫu vật như hạt nho, xương dơi. Các mẫu vật được lấy từ 4 địa điểm khảo cổ khác nhau của trung tâm cổ thành Jerusalem, từ đó ước tính niên đại của trường thành.
LING LANG
.jpg)
Bình luận