Trên con đường tiến tới Giáo hội hiệp hành: hiệp thông, tham gia, sứ vụ, cần truy tìm mãnh lực. Chính mãnh lực mới làm nên một con người thành đạt, một dân tộc thịnh vượng, vinh quang và một Giáo hội hiệp hành đạt đích. Sau đây tôi xin chia sẻ ít điều mục vụ truy tìm mãnh lực tâm lý và mãnh lực tâm linh đạt đích trong cuộc sống và trong Hội Thánh hiệp hành, theo hướng dẫn mục vụ của Công đồng Vatican II: “Cả thực tại cả ân sủng”.
TRUY TÌM MÃNH LỰC TÂM LÝ
“Mãnh Lực” là gì?
Mãnh lực bắt nguồn từ năng khiếu. Trong mỗi người chúng ta đều có một số năng khiếu. Năng khiếu giống như những hạt kim cương thô. Còn mãnh lực giống như những hạt kim cương óng ánh, sau khi đã được cắt giũa và trau chuốt. Kim cương thô được tìm thấy trong lòng đất. Năng khiếu được khám phá trong bạn. Kim cương thô được trau chuốt bằng những dụng cụ chuyên môn. Mãnh lực từ những năng khiếu cũng được trau chuốt với nhận thức và rèn luyện kỹ năng[1]. Nhận thức là hiểu biết thấu đáo bản chất của năng khiếu, và tái hiện vào trong tư duy, có nghĩa là nhận ra và hiểu biết về năng khiếu của mình. Rèn luyện kỹ năng là vận dụng những hiểu biết về năng khiếu đưa vào thực tế để biến năng khiếu thành mãnh lực[2]. Mãnh lực nơi mỗi người không giống nhau, nó tùy thuộc vào mức độ phát huy và áp dụng của riêng mỗi người trong suốt cuộc sống của mình để thành đạt. Ví như trường hợp của cô giáo Angel Alcoser[3]. Là một nhà giáo dục ngoại hạng, cô đứng lớp mẫu giáo song ngữ cách đĩnh đạc, khả ái và xuất sắc, mặc dù cô không được đào luyện chính quy.Cô coi lớp học như một gia đình. Cô nhìn mỗi học sinh như một người độc đáo, chú ý tới chúng là ai và chúng có gì. Cô đã làm gì để khám phá ra năng khiếu của mỗi đứa trẻ? Cô nghe, cô nhìn và cô gặp chúng. Sau mỗi lớp, cô đều ở lại để suy nghĩ và tưởng tượng về mỗi đứa trẻ xem chúng là ai và chúng có thể trở thành người như thế nào, giấc mơ của chúng là gì? Như giấc mơ của em Delia là một ngày nào đó em sẽ trở thành bác sĩ. Thế rồi, cô đã tổ chức kết thúc năm học hết sức sinh động, độc đáo và hiệu quả, với sự tham gia của cha mẹ các học sinh. Cuối buổi lễ bế giảng, cô đã đọc về từng em: “Tôi được sinh ra để mơ những ước mơ lớn. Tôi muốn là…. Khi tôi trưởng thành”. “Nhất định tôi có thể đạt mơ ước đó. Xin cho tôi Tình Yêu mãnh liệt và hằng ngày nhắc nhủ tôi rằng tôi sinh ra để thực hiện những điều Tốt Lành”[4]. Vì Angel xuất sắc cả trong việc dạy lẫn về phương pháp giáo dục, đã khiến cho viện Gallup tiến hành một cuộc phỏng vấn hai triệu người, thuộc đủ mọi lãnh vực, thành phần trong xã hội mà họ đã thành đạt, tất cả đều xây dựng cuộc đời của họ trên năng khiếu. Như Angel, cô đã thành đạt xuất sắc vì cô đã xây dựng chiến lược dạy học trên năng khiếu của cô. Có thể tóm tắt phương pháp này: “Cô đã tập trung cao độ với sự liên kết đồng bộ để phát huy đạt đích. Con đường truy tìm mãnh lực là khám phá, phát huy, và ứng dụng. Ðây là phương pháp cách mạng để thành đạt. Tại sao? Vì nhận thức, phát huy và ứng dụng mãnh lực có liên kết chặt chẽ với mức động cơ thúc đẩy. Có thể nói, truy tìm mãnh lực sẽ làm tăng mức động cơ, và như thế sẽ cách mạng hóa cuộc đời. Thực vậy, mỗi người chúng ta đều có năng khiếu về những lãnh vực nào đó. Chúng ta sẽ tập trung vào năm điểm ưu thế nhất. Sau đó, chúng ta sẽ tiếp xúc với ba người hiểu biết về chúng ta nhất, và đọc mỗi một ưu thế rồi mô tả chúng. Sau đó, chúng ta xin họ cho biết ý của họ về mình. Nếu họ nói có, thì xin cho một ví dụ. Nếu họ trả lời không, xin đề cập tới ưu thế kế tiếp[5]. Quả thực, trong mỗi người chúng ta đều có rất nhiều tiềm lực chưa khai thác hết hoặc khai thác chưa triệt để, vì thiếu hoặc khai thác chưa đúng phương pháp. Thậm chí vì lý do nào đó, có khi không bao giờ nghĩ đến việc phát huy năng khiếu thành mãnh lực thành đạt.
Kinh nghiệm của cô giáo Angel Alcoser cho thấy cô đã truy tìm mãnh lực của cô, của các học sinh cô phụ trách. Với môn học “Truy tìm mãnh lực” mà tôi đã học trên đây, chúng ta, những bậc cha mẹ, đứng đầu trong gia đình, những nhà giáo dục, những người đứng đầu trong các cộng đoàn, trong các Giáo hội và Ðất Nước… khám phá ra tài năng của bản thân và giúp người khác khám phá ra tài năng của họ, để phát huy thành mãnh lực, hầu giúp mình và tha nhân thành đạt. Mục vụ đầu tiên trong thời đại khoa học hôm nay là phải biết “mình, bản thân và biết người, cá nhân khác”. Nơi mỗi con người đều có rất nhiều tài năng, như kim cương thô nằm dưới lòng đất. Mục vụ, trước tiên là phát hiện, trui rèn, ám thị, xác tín, dần dần trở thành mãnh lực. Chỉ khi nào tài năng trở thành mãnh lực mới thành đạt, chuyên môn gọi là “Mãnh lực - đạt đích”.
![]() |
TRUY TÌM MÃNH LỰC TÂM LINH
Lửa và bụi gai
Môsê gặp Thiên Chúa qua thị kiến: “Lửa và bụi gai”. Lửa cháy mà không thiêu rụi bụi gai! Ông xác tín Chúa chọn ông và ở với ông. Từ đó, ông thường xuyên gặp Ngài. Trình bày ý dân và lĩnh ý Thiên Chúa truyền lại cho dân. Gương Môsê trong Cựu Ước là rất thực tế cho hoàn cảnh lịch sử hôm nay. Kinh Thánh kể rằng: “Dân đến với Môsê để thỉnh ý Thiên Chúa. Ông biện phân, phân xử đôi bên và cho biết những thánh chỉ và lề luật của Chúa. Thiên Chúa ở với Môsê. Ông thay mặt dân trước nhan Chúa, trình các việc lên Thiên Chúa. Ngài dạy thánh chỉ, các lề luật, đường lối phải đi và cách xử sự. Rồi ông biết lắng nghe ông Gítrô - bố vợ, tổ chức cơ chế, trật tự, dùng người lãnh đạo, phân công đồng trách nhiệm. Mọi sự có liên quan tới cuộc sống thường ngày, do lãnh đạo của địa phương giải quyết. Môsê và ban lãnh đạo của ông thì giải những chuyện có liên qua tới đại sự. Nhờ đó, Thiên Chúa chỉ bảo và thế đứng của ông rất vững. Và hơn thế, Dân Chúa được sống trong bình an”[6].
Tinh thần tài giỏi không còn phải do tài lực của mình nữa, nhưng chủ yếu là do Thần Lực của Chúa. Dân Chúa chỉ tin vào người lãnh đạo, khi người lãnh đạo tiếp xúc với Thiên Chúa và truyền đạt thánh ý của Ngài cho họ. Muốn được như thế, phải thường xuyên nối kết với Chúa, bàn hỏi với Ngài và kín múc sức mạnh, sự khôn ngoan, tầm nhìn từ nơi Ngài.
Lửa và gió.
Ðức Mẹ, thánh Phêrô và các tông đồ, trong lễ Ngũ Tuần, đã được Chúa Giêsu ban Thánh Thần. Ðó là mô hình “Truy tìm mãnh lực Kitô giáo”, là kiến tạo một “Ðức tin - cá vị”. Ðối với Kitô hữu, tin rằng Thiên Chúa là tình yêu, Ngài làm chủ trái tim con người và từng người đều được Ngài dạy bảo. Ngài hứa ban Ðấng Phù trợ, là thầy dạy duy nhất và làm cho ta nhớ lại những Lời Người đã dạy. Ðó là Chúa Thánh Thần, qua biểu tượng “Lửa và gió”, cưỡng bách mạnh mẽ mà êm dịu. Vì thế, muốn có Chúa Thánh Thần, nguồn mãnh lực, tín hữu cần thinh lặng ngồi đối diện trực tiếp trước Thánh Thể hay gián tiếp trước Logo Thánh Thể của Thượng Hội Ðồng Giám Mục Thế giới 2023, mỗi tuần một giờ. Ðức Thánh Cha Phanxicô khuyên những người không tin: “Cứ ngồi đấy, Thiên Chúa sẽ cho con hiểu, Ngài yêu con như thế nào”! Như lá xanh hướng về mặt trời, sức nóng đúc luyện nhựa sống, chuyển tới toàn cây. Da mặt người hướng về mặt trời, sức nóng mặt trời làm da sạm nắng. Tâm hồn hướng về Thánh Thể, do tình thương, sức mạnh và quyền năng Chúa Giêsu, Ngài ban Thánh Thần của người. Chức năng của Thánh Thần là đổi mới mọi sự, ban ơn thánh hóa, khôn ngoan, sức mạnh và tầm nhìn cho ta, dần dần biến dổi ta nên những vị thánh. Kinh nghiệm mãnh lực tâm linh nơi các tông đồ trong Giáo hội sơ khai là “Nội tâm chỉ có Ðức Giêsu Kitô và nhân danh Ngài mà trao ban niềm hy vọng cho những người nghe các Ngài rao giảng Tin Mừng, tin và tiến lên về phía trước.
Phaolô ngã ngựa
Qua cuộc đối thoại trực tiếp, Phaolô gặp Ðức Kitô hằng sống vô hình và hiểu rằng Ngài đồng hóa, hiện diện nơi người Kitô hữu, nơi Giáo hội của Ngài. Dần dần và hệ quả tâm linh, Phaolô cảm nghiệm, xác tín: “Tôi sống, không còn là tôi sống mà chính là Ðức Kitô sống trong tôi”. Công đồng Vatican II diễn tả: “Gắn bó với Ðức Giêsu Kitô và chấp nhận Phúc Âm của Người” (GH 9). Ðây là công trình của Chúa Thánh Thần (TG 13; TG 15). Ơn Chúa Chúa Thánh Thần không thể cưỡng lại được: “Lửa và gió”. Lửa là mãnh lực. Gió truyền Lửa, cũng như bản chất của thơ là Tình. Tình là trái tim, là lửa: “Ai hơi đâu truyền đuốc tắt mà chơi, là cách truyền lửa đến muôn đời”[7].
***
Ðằng sau: “Lửa và bụi gai” là Thiên Chúa hằng sống. Môsê nói chuyện với Ngài. Ðằng sau: “Lửa và gió” là Chúa Giêsu đang sống. Ngài sai ban Thánh Thần Thiên Chúa với ơn khôn ngoan, sức mạnh, và tầm nhìn. Ðằng sau cuộc đời Phaolô, săn đuổi, bắt bớ người Kitô, ngã ngựa, mù mắt, được chữa lành và được trao ban Tin Mừng là trực tiếp gặp Ðức Giêsu và được Ngài dạy bảo. Chúa Kitô sống trong ông và là cuộc của đời ông.
Ngày nay, truy tìm mãnh lực tâm linh là gặp Thiên Chúa, qua Chúa Giêsu đang sống, đặc biệt trong Bí tích Thánh thể, với “Ðức tin - cá vị”, xác tín, bản thân. Tương lai gia đình, Giáo hội và thế giới tùy thuộc vào những người truy tìm, khám phá, phát huy và ứng dụng trở thành “mãnh lực” tự nhiên. Truy tìm mãnh lực tự nhiên và siêu nhiên là việc làm bình thường nhưng khác thường và khẩn trương, cấp bách (GD 2; GH 11; MK 15). Vì “Mãnh lực - Ðạt đích” sẽ thay đổi Giáo hội, Ðất Nước và thế giới .
Lm. Gioan Kim Khẩu Nguyễn Văn Hinh (D.Min.)
___________________________________________________________________
[1] Donald O. Clifton & Anderson,Strengths Quest: Discover And Develop Your Strenghts in Academics, Career, and Beyond, The Gallup Organization Washington, DC, 2002, 8.
[2] Nguyễn Lân,Từ điển Từ và Ngữ Việt Nam, Tp.HCM, 1998. & Nguyễn Như Ý,Ðại từ điển Tiếng Việt, VHTT, 1998.
[3] Donald O. Clifton & Anderson,Strengths Quest: Discover And Develop Your Strenghts in Academics, Career, and Beyond, The Gallup Organization Washington, DC, 2002, 9-10.
[4] Ibid., 11.
[5] Ibid., 21.
[6] Xh 18,13-26; Dnl 1,9-18.
[7]Chế Lan Viên.
[8] Donald O. Clifton & Anderson,Strengths Quest: Discover And Develop Your Strenghts in Academics, Career, and Beyond,The Gallup Organization Washington, DC, 2002, 9-10.
Bình luận