Các giáo xứ trong TGP TPHCM đang tiến hành bầu Hội đồng Mục vụ giáo xứ (HÐMV), thời gian tiến hành từ tháng 9 - 12.2023.
Để hiểu thêm về một trong những thiết chế cần thiết trong các họ đạo, các tín hữu có thể tìm hiểu và tham khảo Huấn thị “Cải tổ mục vụ cộng đoàn giáo xứ để phục vụ sứ vụ loan báo Tin Mừng của Hội Thánh” được Bộ Giáo sĩ Tòa Thánh ban hành ngày 29.6.2020, trong đó có những điều liên quan vai trò của HĐMV.
![]() |
Theo Huấn thị, dù Bộ Giáo luật hiện hành (1983) để cho giám mục giáo phận quyết định việc thành lập Hội đồng trong các giáo xứ, nhưng trong bất kỳ trường hợp nào, thường rất cần có cơ chế này, như Đức Thánh Cha Phanxicô nhận định: “HĐMV thật là cần thiết! Một giám mục không thể điều hành giáo phận mà không có HĐMV. Một linh mục chính xứ cũng không thể nào điều hành được nếu không có HĐMV” (số 108).
HĐMV không thể chỉ là một cơ quan hành chánh, nhưng phải làm Dân Thiên Chúa nổi bật ở vị trí trung tâm và giúp thể hiện điều đó. Dân Chúa là chủ thể và là những người giữ vai trò tích cực trong sứ vụ loan báo Tin Mừng (số 110).
Đây là một tổ chức tư vấn, tuân theo những quy tắc được giám mục giáo phận đưa ra, xác định tiêu chuẩn thành lập, các phương pháp bầu cử thành viên, mục tiêu và phương thức hoạt động. Để tránh làm sai lệch bản chất của HĐMV này, tốt nhất là tránh định nghĩa hội đồng như một “nhóm” hay một “đội”, nghĩa là tránh dùng những từ ngữ không thích hợp để diễn tả cụ thể mối tương quan, về mặt Hội Thánh và Giáo luật, giữa cha sở và cộng đoàn tín hữu (số 111).
Nhiệm vụ chính của HĐMV là tìm kiếm và nghiên cứu đề xuất các sáng kiến thực tiễn về mục vụ và bác ái liên quan đến giáo xứ, phù hợp với đường hướng của giáo phận (số 112).
HĐMV chỉ có quyền tư vấn theo nghĩa các ý kiến của Hội đồng cần phải được cha sở quan tâm chấp thuận thì mới được đem ra thực hành. Mặt khác, cha sở phải chú tâm xem xét cẩn thận các ý kiến của hội đồng, nhất là khi các thành viên đồng lòng đưa ý kiến trong tiến trình phân định chung.
Để HĐMV có thể phục vụ hữu hiệu và có kết quả tốt đẹp, cần phải tránh hai thái cực, một là cha sở đưa ra cho HĐMV sự quyết định có sẵn của mình, hoặc ngài không nắm trước những thông tin cần thiết, hoặc chỉ triệu tập thi thoảng cho có hình thức; hai là, một HĐMV mà cha sở chỉ là một thành viên trong đó, trên thực tế ngài đánh mất vai trò mục tử và lãnh đạo cộng đoàn (số 113).
Một trong những điểm then chốt là HĐMV nên bao gồm các thành viên có trách nhiệm, dấn thân cụ thể trong đời sống mục vụ của giáo xứ, để tránh trường hợp những cuộc họp chỉ trao đổi những ý kiến trừu tượng, không màng đến đời sống thực tiễn với những nguồn lực cũng như vấn đề của cộng đoàn (số 114).
Mong rằng những chỉ dẫn trong Huấn thị này giúp cho các tín hữu hiểu rõ về vai trò và tầm quan trọng của HĐMV trong việc đề cử, tín nhiệm, cộng tác..., để cùng nhau xây dựng họ đạo thành một cộng đoàn yêu thương, một cộng đoàn truyền giáo dưới sự hướng dẫn của các mục tử.
ĐỔ LỘC HƯNG
Bình luận