“Vác thánh giá theo chân Chúa Giêsu chưa bao giờ là dễ dàng”

Hòa chung nhịp đập cùng Giáo hội hoàn vũ hướng đến Tháng Truyền giáo đặc biệt, từ đầu tháng 10, báo Công giáo và Dân tộc đã thực hiện những bài viết về các hoạt động loan truyền Lời Chúa tại Việt Nam và trên thế giới. Trong số báo này, giữa rất nhiều hội dòng đang nỗ lực mang men Phúc Âm biến đổi con người, chúng tôi chọn dòng Ðức Bà Truyền Giáo (RNDM) - một dòng nữ điển hình mang linh đạo truyền giáo với những thao thức riêng. Cùng lắng nghe những cảm nghiệm của dòng qua phần trao đổi với nữ tu Maria Vianney Hoàng Thị Ðiệp, Bề trên Giám tỉnh.

CGvDT: Xin sơ chia sẻ về hoạt động truyền giáo của hội dòng những năm qua?

- Nữ tu Hoàng Thị Ðiệp: Ơn gọi thừa sai của hội dòng Ðức Bà Truyền Giáo bắt nguồn từ Thiên Chúa Ba Ngôi. Chúng tôi được mời gọi tham dự vào sứ vụ cứu độ của Người trong thế giới hôm nay theo gương Ðức Maria. Vì khởi nguồn từ Ba Ngôi, nên sứ vụ của chúng tôi mang tính phổ quát, không giới hạn về địa lý cũng như lãnh vực hoạt động. Phổ quát cũng là một thái độ sống: “Sẵn sàng đi bất cứ nơi nào và làm bất cứ việc gì được trao phó”.

Tuy nhiên Mẹ Euphrasie Barbier, Ðấng lập dòng của chúng tôi, có những đối tượng phục vụ ưu tiên: phụ nữ, trẻ em, những người nghèo về vật chất cũng như tinh thần, những người chưa biết Chúa. Cụ thể những năm qua tại Việt Nam, chúng tôi đã phục vụ ngành giáo dục trong các trường mẫu giáo, các lớp tình thương, nhà nội trú cho các em dân tộc thiểu số, lưu xá cho sinh viên. Với phụ nữ lỡ lầm, chúng tôi đồng cảm và cưu mang họ nơi mái ấm cho các bà mẹ đơn thân, khuyến khích họ làm lại cuộc đời. Dòng Ðức Bà Truyền Giáo cũng liên đới với các dòng trong hoạt động tông đồ di dân, và không quên tìm gặp người nghèo, người già cô đơn để chia sẻ, nâng đỡ vật chất và tinh thần.

Riêng đối với những ai chưa biết Chúa, chúng tôi đi thăm viếng các gia đình lương dân, gặp gỡ và mời họ đến với mình. Ðiển hình là mời những người ngoài Công giáo gồm bạn bè, hàng xóm, phụ huynh học sinh tới dự các lễ đặc biệt trong năm như Giáng Sinh, Phục Sinh, hay tổ chức gói bánh chưng, bánh tét dịp Tết. Hoạt động gói bánh này vừa là để các bé mầm non được nhìn thấy, được hòa mình tham gia, từ đó có ấn tượng về một nét đẹp truyền thống văn hóa dân tộc, cũng là để quây quần thân tình với phụ huynh, mời họ dự lễ và ở lại chung vui, tham gia sinh hoạt cùng cộng đoàn. Ở những điểm hội dòng phục vụ có trường mẫu giáo, nơi nào thuận tiện chúng tôi đều tổ chức thánh lễ ra trường cho các em với sự hiện diện và cộng tác tích cực của phụ huynh, không phân biệt tôn giáo, đồng thời cùng họ tổ chức hội chợ gây quỹ đi ủy lạo cho người nghèo vùng xa. Với giáo viên và nhân viên của trường, chị em dành thời giờ tìm hiểu cuộc sống, chia sẻ Lời Chúa, quan tâm và nâng đỡ nhau không chỉ trong nghề mà cả trong những mối ưu tư cá nhân. Ngoài ra, chúng tôi còn cộng tác dạy giáo lý tân tòng trong các xứ đạo.

Ðâu là những thành quả mà nhà dòng tâm đắc?

- Thành quả làm sao đo lường được, bởi trên cánh đồng truyền giáo bao la mình cứ mải mê gieo hạt, nhiều khi chưa kịp thu hoạch đã lên đường đến vùng đất mới. Chỉ cảm nhận được là, qua cung cách phục vụ và nếp sống của chúng tôi, có những người cảm mến, ngỏ ý muốn tìm hiểu gia nhập đạo. Nhờ việc dạy học, sống giữa buôn làng, mở lớp tình thương, nhà nội trú cho các em, cả người Kinh lẫn dân tộc thiểu số mà chị em chúng tôi tiếp xúc được với nhiều thành phần khác niềm tin và quan điểm sống. Song khác gì thì khác, tất cả đều cần được yêu thương, chính nhờ động lực này thúc đẩy chị em trở thành bạn đồng hành trong cuộc sống với họ. Lưu xá hằng năm đón tiếp khoảng 70 em sinh viên. Sống trong môi trường này, các bạn trẻ được thấm nhuần những giá trị Tin Mừng qua việc đọc kinh chung, qua giờ học giáo lý, nhân bản, tham dự thánh lễ hằng ngày. Họ thiết lập tương quan với gia đình, bạn bè từ các buổi giao lưu giữa nhóm sinh viên Công giáo với nhau. Chúng tôi tổ chức mùa hè yêu thương bằng những chuyến đi tình nguyện để bạn trẻ học cách mở lòng ra với những mảnh đời bất hạnh. Nhiều bà mẹ trẻ trong các mái ấm và gia đình của họ dù lương dân hay theo đạo cũng được nâng đỡ rất nhiều. Họ đón nhận, chăm sóc đứa con của mình và đa số sau đó gầy dựng được một gia đình hạnh phúc. Mạng lưới “bạn hữu” và trợ tá truyền giáo lan rộng. Nơi mỗi cộng đoàn, họ được mời gọi cộng tác vào công cuộc truyền giáo qua các buổi tĩnh tâm, thường huấn, hoạt động bác ái, liên kết những nhóm lại thành một tập thể mạnh mẽ trong đoàn sủng của hội dòng; số thành viên lên tới hàng trăm người. Nhờ vậy họ trở thành những cánh tay nối dài của chúng tôi trong cánh đồng truyền giáo.

Trong Tháng Truyền giáo đặc biệt này, xin sơ chia sẻ về những chương trình cụ thể của hội dòng?

- Là hội dòng có những đặc sủng riêng, song chúng tôi cũng không tách mình ra khỏi đường hướng của Giáo hội. Vì thế tháng này, chị em chuyên tâm cầu nguyện đặc biệt cho công cuộc truyền giáo qua việc tổ chức giờ thánh, chầu Thánh Thể chung 15 - 30 phút mỗi ngày. Dòng được đặt dưới sự bảo trợ của Mẹ Maria nên việc lần chuỗi Mân Côi là điều không thể thiếu. Ngoài việc lần chuỗi chung, chị em còn đọc riêng cá nhân luân phiên mỗi người một chục kết thành tràng chuỗi Mân Côi sống động dâng kính Mẹ. Nuôi dưỡng tinh thần dấn thân nhờ đọc kinh truyền giáo mỗi ngày, đồng thời suy niệm theo quyển “Gặp gỡ Chúa Giêsu Kitô” do Ủy ban Loan báo Tin Mừng của HÐGMVN chia sẻ. Sứ mạng thừa sai buộc chúng tôi phải thấm nhuần tinh thần truyền giáo. Do đó, mỗi cộng đoàn có những sáng kiến riêng trong việc tích cực học hỏi, áp dụng Tông thư Maximum Illud và sứ điệp của Ðức Thánh Cha Phanxicô cho Ngày Thế giới Truyền giáo, cũng như các tài liệu khác do Ủy ban Loan báo Tin Mừng khuyến khích.

Là một dòng nữ có linh đạo truyền giáo, sơ thấy thế nào về những đóng góp và vai trò của người phụ nữ trong công cuộc loan báo Tin Mừng?

- Ðức Maria là người phụ nữ đầu tiên đã cộng tác tuyệt đối với Thiên Chúa Ba Ngôi trong sứ mạng cứu độ. Mẹ là mẫu gương và là đấng bảo trợ của chúng tôi. Một tấm gương khác, chị Maria Madalena, người phụ nữ không những yêu nhiều mà còn gan dạ, đã đến viếng mộ Chúa và trở thành người môn đệ đầu tiên loan báo Tin Mừng Phục Sinh. Nhìn vào cuộc đời chứng tá của Mẹ Maria và thánh nữ Madalena, chúng tôi cảm nghiệm người nữ được Thiên Chúa phú bẩm cho một trái tim để yêu thương và một cái dạ cưu mang sự sống. Vì vậy, người phụ nữ bản chất là từ ái, can trường, chịu khó và sẵn sàng hy sinh. Ðó là kho tàng các nữ tu thừa sai mang trong mình khi đi đến với người khác, khi làm cho Thiên Chúa được biết đến nơi cuộc sống của họ. Thế nên người phụ nữ có một vai trò và đóng góp rất lớn trong sứ mạng truyền giáo của Giáo hội. Nhờ các lãnh vực hoạt động đa dạng và phong phú, họ có thể dễ dàng đến với tha nhân và người khác cũng dễ dàng đến với họ. Riêng hội dòng sau gần 100 năm hiện diện trên đất Việt đã hình thành được 23 cộng đoàn, đang phục vụ tại 9 giáo phận: TGP TPHCM, Phú Cường, Nha Trang, Xuân Lộc, Ðà Lạt, Bắc Ninh, Ban Mê Thuột, Kontum và Paksé (Lào), với gần 200 nữ tu cả khấn tạm và khấn trọn, trong đó 36 chị em đang tham gia sứ mạng quốc tế ở Pháp, Anh, Canada, Úc, Peru, Kenya, Senegal, Nam Sudan, Philippines, Ðài Loan và Lào.

“Các chị đứt dây thần kinh sợ rồi chăng?”, một vị linh mục đã thốt lên như thế trong lần thăm viếng cộng đoàn của chúng tôi ở vùng xa xôi hẻo lánh. Giữa những đồi cà phê bạt ngàn, nhà dân lại ở cách xa nhau, chị em còn lạ lẫm với môi trường sống mới. Rất nhiều những nguy hiểm rình rập. Sợ chứ. Nhưng chúng tôi dám liều trong yêu thương. Vác thánh giá theo chân Chúa Giêsu chưa bao giờ là dễ dàng. Khó khăn và thách đố dù vô hình hay hữu hình thời nào cũng có. Chúng tôi xác tín theo Chúa nên vững lòng tìm cách vượt qua. Chỉ có điều khi dấn thân phục vụ đồng bào sắc tộc, chị em cũng không tránh khỏi mối ưu tư làm sao thay đổi cuộc sống của họ, nhất là thế hệ trẻ bằng con đường giáo dục. Khi tư duy họ được thay đổi, tự khắc họ sẽ hành động để thay đổi cuộc sống của đời mình, và buôn làng mình. Bài toán giúp nâng cao trình độ học vấn, kế hoạch trợ giúp vốn nông nghiệp - chăn nuôi nhằm duy trì kế sinh nhai để bà con sắc tộc có cuộc sống đầy đủ, xứng đáng hơn, và nâng đỡ ơn gọi dân tộc thiểu số để chính họ sẽ trở thành nhà thừa sai truyền giáo cho đồng bào mình… là một trong những hoạch định chúng tôi đang hướng tới trong tương lai.

Xin chân thành cảm ơn sơ. Chúc nhà dòng sẽ gặt hái thêm nhiều thành tựu trong sứ mạng loan báo Tin Mừng hôm nay!

NHÃ VĂN (thực hiện)