Từ năm 1910 đến 1921, đội ngũ gồm 4 nữ tu đã thực hiện việc phân loại gần nửa triệu thiên thể, và giờ đây, hậu thế đã vinh danh họ thông qua việc đặt tên từng nữ tu cho các tiểu hành tinh.
Vào đầu thế kỷ XX, các nữ tu Emilia Ponzoni, Regina Colombo, Concetta Finardi và Luigia Panceri thuộc dòng Đức Maria Hài Đồng đã tham gia vào dự án thiên văn học lớn nhất vào thời đó: lập bản đồ bầu trời. Để làm được điều này, các thành viên của dự án sử dụng kính viễn vọng chụp ảnh bầu trời và phân loại các ngôi sao. Tổng cộng nhóm 4 nữ tu đã phân loại được hơn 480.000 thiên thể.
Chủ lực của “Specola Vaticana”
Trung tâm các Tiểu hành tinh thuộc Liên minh Thiên văn Quốc tế vừa qua đã thông báo đặt tên cho một loạt các tiểu hành tinh mới phát hiện, trong số này có lấy tên của 4 nữ tu Công giáo, theo trang tin Aleteia. Họ chính là nữ tu Ponzoni (1883-1950), nữ tu Colombo (1885-1953), nữ tu Finardi (1896-1975) và nữ tu Panceri (1893-1982). Tên hai nữ tu đầu tiên xuất hiện trong bản tin tháng 6 của Trung tâm các Tiểu hành tinh thuộc Liên minh Thiên văn Quốc tế, và hai người còn lại được vinh danh trong bản tin tháng 9.
Tháng 4.1887, 56 nhà khoa học đến từ 19 quốc gia đã gặp nhau ở Paris (Pháp) để áp dụng kỹ thuật chụp ảnh thiên văn mới với mục đích vẽ bản đồ toàn bộ bầu trời (Carte du Ciel, cũng là tên của dự án). Kế hoạch của họ là quy tụ các tổ chức thiên văn trên khắp châu Âu và Mỹ, bao gồm Đài Thiên văn Vatican, chụp ảnh những khu vực cụ thể của bầu trời. Những bức ảnh này sau đó được tráng lên các tấm kính ảnh, với tổng cộng 22.054 tấm tất cả.
Trước khi có máy tính điện tử và những nhà khoa học hỗ trợ hoạt động phân loại các ngôi sao như ngày nay, có những người phụ nữ đã cống hiến sức lực cho dự án chung của nhân loại. Đại học Harvard (Mỹ) tuyển mộ được các đội ngũ lao động lành nghề và cung cấp thêm nhiều kiến thức mới mẻ, đầy ấn tượng trong lĩnh vực thiên văn học. Có thể kể đến nhà thiên văn học người Mỹ Henrietta Swan Leavitt, một trong các “công nhân máy tính” giúp nghĩ ra biện pháp tính toán khoảng cách đến những biến quang Cepheid. Đây là phát hiện mở đường cho quá trình tìm ra các vật thể bên ngoài thiên hà và xác định được vũ trụ đang giãn nở.
Đài Thiên văn Vatican chịu trách nhiệm quan sát các khu vực thuộc những chòm sao Thiên Hậu, Tiên Vương, Thiên Long và một vùng rộng lớn của Dải Ngân hà. Vì thế, Vatican cũng đề nghị các nữ tu đóng góp công sức vào ngành thiên văn học trong quá trình Specola Vaticana (tên chính thức của Đài Thiên văn Vatican) bắt đầu thực thi sứ mệnh quốc tế để tạo ra bản đồ bầu trời. Nhóm 4 nữ tu đã phân loại tổng cộng 481.215 ngôi sao ở phần bản đồ do Vatican chịu trách nhiệm.
Đi vào lịch sử
Tên của các vị nữ tu giờ đây đã ghi dấu ấn vĩnh viễn trong lĩnh vực thiên văn và được đặt cho 4 tiểu hành tinh. Trong đó, (627981) Ponzoni là tiểu hành tinh bề ngang 990m thuộc vành đai chính nằm giữa quỹ đạo sao Hỏa và sao Mộc; (634659) Colombo được cho là nhỉnh hơn vì sáng hơn một ít so với Ponzoni; trong khi (709193) Concettafinardi nhỏ hơn 2 tiểu hành tinh đầu; (714305) Panceri ước tính có kích thước lớn nhất trong nhóm, với đường kính hơn 1,5km.
Theo Đài Thiên văn Vatican, cả 4 nữ tu đều ở Milan (Ý). Nữ tu Ponzoni gia nhập dòng Đức Maria Hài Đồng năm 1905 và tuyên khấn ở Milan năm 1907. Nữ tu Colombo đi tu năm 1907 và tuyên khấn ở Milan năm 1909. Nữ tu Finardi tuyên khấn năm 1917, còn nữ tu Panceri vào dòng năm 1915 và tuyên khấn năm 1917. Ảnh chụp các nữ tu từ lâu đã xuất hiện trong những quyển sách về lịch sử thiên văn học, nhưng như những người vô danh, và cũng không ai rõ thành tựu của họ trong lĩnh vực này. Công sức nhiều năm của 4 vị cuối cùng đã được thế giới công nhận khi cha Sabino Maffeo, linh mục dòng Tên làm việc ở Đài Thiên văn Vatican, tìm thấy tên các sơ trong lúc sắp xếp lại tài liệu lưu trữ. Tạp chí Smithsonian năm 2016 từng viết rằng, dự án Carte du Ciel giờ đây cũng mơ hồ như tên tuổi của các vị nữ tu. Thế nhưng, vào thời của họ, đó là một trong những dự án khoa học lớn nhất của lịch sử.
Ấn bản Katholisch đưa tin linh mục dòng Tên Gabriele Gionti, nhà thiên văn học của Đài Thiên văn Vatican, cũng được lấy tên cho một tiểu hành tinh mới. Theo thống kê, đến nay danh sách các tiểu hành tinh có tên 41 linh mục và tu sĩ dòng Tên cũng như 2 vị giáo hoàng, lần lượt là Đức Giáo Hoàng Gregory XIII, nhà sáng lập Đài Thiên văn Vatican; và Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI.
LING LANG
Bình luận