Chúa nhật VII thường niên - năm C
Bài đọc 1: 1 Sm 26,2.7-9.12-13.22-23; Bài đọc 2: 1 Cr 15,45-49; Tin Mừng: Lc 6,27-38.
1.
Mối quan hệ giữa vua Saul và Đavít là một câu chuyện hấp dẫn, đầy kịch tính, trong giai đoạn chuyển tiếp giữa hai vương triều. Riêng bài đọc 1 là trích đoạn làm nổi bật nhân cách cao quý của Đavít, lúc đó còn là một người trẻ, nhưng sẽ là một minh quân trong tương lai, để lại dấu ấn đậm nét trong lịch sử dân Chúa. Nhân cách cao quý của Đavít được thể hiện rõ nét qua sự tha thứ cho vua Saul. Mặc dù Đavít có công triệt hạ Gôliát và củng cố tinh thần chiến đấu của dân Israel (x. 1Sm 17,40-54), nhưng vua Saul thay vì ghi ơn thì lại ghen tị khi thấy mọi người ca tụng Đavít, và nhiều lần tìm cách thủ tiêu Đavít. Vậy mà khi có cơ hội hạ sát vua Saul, Đavít đã không ra tay mà chỉ làm một cử chỉ cảnh cáo, sau đó thân thưa với vua Saul: “Hôm nay Chúa đã nộp cha vào tay con, nhưng con đã không muốn ra tay hại đấng được Chúa xức dầu tấn phong” (1 Sm 26,23).
2.
Nhân cách cao quý của Đavít là bước chuẩn bị cho chúng ta chiêm ngắm nhân cách vĩ đại nơi Đức Giêsu Kitô Nazarét và đón nhận giáo huấn mang tính cách mạng của Ngài. Nói như thế là vì giáo huấn của Chúa Giêsu đảo ngược lẽ khôn ngoan cùng cách hành xử quen thuộc ở đời.
“Có qua có lại mới toại lòng nhau” là châm ngôn cho cách sống ở đời, hợp lẽ phải. Nhưng nguy cơ là khi châm ngôn ấy không chỉ áp dụng cho những điều tốt lành người ta trao cho nhau, mà còn được áp dụng cho cả những điều xấu, điều ác nữa. Khi ấy, “có qua có lại” trở thành “ăn miếng trả miếng”, “mắt đền mắt, răng đền răng”, và trả thù trở thành đòi hỏi tất yếu! Đó không phải là kịch bản quen thuộc của nhiều tác phẩm điện ảnh sao? Hơn thế nữa, một vài hệ tư tưởng còn coi đó là sức đẩy của lịch sử!
Nhưng giáo huấn của Chúa Giêsu đảo lộn tất cả: “Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho kẻ ghét anh em, hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa anh em, và cầu nguyện cho kẻ vu khống anh em” (Lc 6,27-28); “Anh em hãy yêu kẻ thù, hãy làm ơn và cho vay mà không hề hy vọng được đền trả” (Lc 6,35). Ở đây không chỉ là “có qua có lại” mà là tình yêu cho không, tình yêu vô điều kiện. Và Chúa Giêsu không chỉ dạy dỗ người khác, nhưng chính Ngài đã sống giáo huấn đó đến cùng, đỉnh cao là lời cầu nguyện của Chúa trong những giây phút đau khổ cùng cực trên thập giá: “Lạy Cha, xin tha cho họ vì họ không biết việc họ làm” (Lc 23,34). Mục sư Martin Luther King hoàn toàn có lý khi nói rằng đó là “giây phút đẹp nhất đời Người!”.
3.
Giáo huấn của Chúa quả là cao quý, nhưng làm sao tôi có thể sống được như thế trong cuộc đời này, đâu là động lực có thể giúp tôi ứng xử như thế?
Có thể nói đến những lý do tâm lý thúc giục con người sống tha thứ vì ích lợi của chính bản thân. Hận thù và giận dữ chỉ đem lại những tác động tiêu cực về thể lý cũng như tinh thần, và chúng ta chỉ thực sự bình an khi biết tha thứ. Nelson Mandela là một chứng nhân cụ thể, sau 27 năm bị cầm tù vì chống lại chế độ phân biệt chủng tộc, ông kể lại: “Khi tôi bước ra khỏi cánh cổng nhà tù để được tự do, tôi biết rằng nếu tôi không bỏ lại đằng sau những hận thù và cay đắng, thì tôi vẫn còn ở trong tù”. Và ông đúc kết kinh nghiệm sống của mình bằng câu nói nổi tiếng: “Tha thứ giải thoát linh hồn, xua tan sợ hãi. Chính vì thế, tha thứ là vũ khí mạnh mẽ nhất”.
Thế nhưng, động lực sâu xa nhất vẫn là đức tin tôn giáo. Khi thuộc hạ của Đavít nói với ông: “Xin cho tôi dùng giáo ghim nó xuống đất, một nhát thôi, tôi không cần đến nhát thứ hai”, Đavít đã trả lời: “Đừng giết vua! Có ai ra tay hại đấng Chúa đã xức dầu tấn phong mà vô sự đâu!” (1Sm 26,9.23). Đavít tin vào Chúa và tin rằng chính Chúa đã xức dầu tấn phong Saul, chính niềm tin ấy đã ngăn Đavít không ra tay sát hại Saul.
Lại càng rõ nét hơn trong giáo huấn của Chúa Giêsu. Chính niềm tin vào Thiên Chúa là Cha nhân từ mời gọi đoàn con cái Ngài sống yêu thương: “Anh em hãy có lòng nhân từ như Cha anh em là Đấng nhân từ”. Chính niềm tin vào sự phán xét cuối cùng của Chúa thúc đẩy sự tha thứ: “Anh em hãy tha thứ thì sẽ được Thiên Chúa thứ tha. Anh em hãy cho thì sẽ được Thiên Chúa cho lại… Anh em đong bằng đấu nào thì Thiên Chúa sẽ đong lại cho anh em bằng đấu ấy” (Lc 6,37-38).
Nếu động lực sâu xa nhất để sống yêu thương và tha thứ là đức tin tôn giáo, thì cần phải vun trồng một đức tin mạnh mẽ nhờ Lời Chúa và cầu nguyện. Và để biết đức tin của mình mạnh hay yếu, thì chính cách sống yêu thương hằng ngày là thước đo cụ thể.
Giám mục Phêrô Nguyễn Văn Khảm
Bình luận