Trong tương lai không xa, việc sáp nhập và tái cơ cấu hành chính ở Việt Nam dự kiến sẽ tạo ra hơn 600 đơn vị hành chính xã mới. Mục tiêu của việc sáp nhập này là cải thiện hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Quốc hội khóa XV đã quy định việc đặt tên mới phải bảo đảm sự đoàn kết dân tộc và tôn trọng lịch sử, truyền thống, văn hóa của từng địa phương… Mặc dù quy định này đã được ban hành, nhưng sự tham gia của người dân trong việc đặt tên vẫn còn hạn chế, khiến không ít người cảm thấy bị đứng bên lề.
Tên gọi mới cũng cần phản ánh đúng lịch sử, văn hóa và truyền thống của địa phương. Có ý kiến cho rằng, các tên gọi mới thường quá xa lạ, không thể hiện được bản sắc của địa phương… Yếu tố căn tính văn hóa rõ ràng là những giá trị mà cộng đồng cư dân ở những nơi sáp nhập không muốn bị biến mất trong đợt cải cách hành chính này. Suy cho cùng, trong xã hội hiện đại và luân chuyển không ngừng, mới thấy rằng cái hồn văn hóa, ký ức quan trọng đến nhường nào. Thiếu nó, coi như mất đi cái hồn của địa phương, của mảnh đất quê hương nơi họ sinh sống.
Bởi vậy, việc đặt tên mới cho các đơn vị hành chính đòi hỏi sự tham gia của cộng đồng để giúp tạo ra các tên gọi phù hợp, giúp giảm thiểu các rủi ro và chi phí không cần thiết. Nhân dân mới chính là chủ thể văn hóa. Thiếu họ, sự gán ghép hay việc sáng tạo ra các tên phố, tên phường, tên làng mới đều không đáp ứng nhu cầu tâm lý và sự hài lòng của người dân. Việc đặt tên hành chính mới phải xuất phát từ chính chủ thể, tôn trọng và lắng nghe tiếng nói từ người dân, cùng bàn thảo, để từ đó mà có một giải pháp hài hòa, thiết thực nhất.
Ngô Quốc Đông
Bình luận