Người cha mẹ có trách nhiệm

Chúa nhật lễ Thánh Gia Thất - NĂM B

Bài đọc 1: St 15,1-6; 21,1-3; Bài đọc 2: Dt 11,8.11-12.17-19; Tin Mừng: Lc 2,22-40

Giáo hội tại Việt Nam đã và đang nỗ lực đem tinh thần của Phúc Âm chiếu sáng đời sống gia đình, làm cho gia đình thăng tiến trong đời sống Ðức Tin cũng như trong tình liên đới hài hòa giữa các thành viên. Trước bối cảnh xã hội Việt Nam hôm nay ngày càng có nhiều gia đình tan vỡ, các vị Chủ chăn của Giáo hội Công giáo đã mời gọi mọi thành phần Dân Chúa, từ giáo sĩ đến giáo dân, hãy đóng góp phần mình làm cho các gia đình được bền vững chung thủy và hòa thuận. Gia đình trong giáo huấn của Giáo hội là gia đình đơn nhất (tức chỉ có một vợ và một chồng) và bền vững (tức là không được phân ly, một khi đã cử hành bí tích hôn nhân). Khi Ðạo Chúa được rao giảng ở Việt Nam, lòng chung thủy bền vững của vợ chồng trong bí tích hôn nhân đã gặp gỡ truyền thống tốt đẹp của người dân Việt, đó là gia đình hòa thuận, trên kính dưới nhường. Như thế, Tân-Phúc-Âm hóa đời sống gia đình, vừa là đưa gia đình trở về với giáo huấn của Tin Mừng, vừa là khôi phục và trân trọng gìn giữ nét đẹp truyền thống của gia đình Việt Nam. Những nét đẹp này đang có nguy cơ mai một, do những quan niệm sai lạc về tự do và do ảnh hưởng của lối sống vô trách nhiệm.

Tham dự Thượng Hội đồng về gia đình tại Rôma vào tháng Mười năm 2014, Ðức cố TGM Phaolô Bùi Văn Ðọc, lúc đó là Chủ tịch HÐGM Việt Nam, trong bài tham luận trước Ðức Thánh Cha và các Nghị Phụ, đã nêu lên ba thách đố lớn của người Công giáo Việt Nam trong lãnh vực gia đình, đó là: tự do về tính dục, bạo lực gia đình và phá thai. Ðây là những vấn đề lớn gây nhức nhối cho những ai có lương tri và làm băng hoại xã hội. Nhiều bạn trẻ chủ trương lối sống tự do buông thả, bất chấp những quy luật đạo đức. Tình trạng sống thử trước hôn nhân, sống chung theo “lối bầy đàn” đang phổ biến. Những thông tin báo chí cho thấy nhiều phụ nữ và trẻ em là nạn nhân của bạo lực gia đình. Ngay giữa thời đại được gọi là văn minh của chúng ta mà vẫn còn những người vợ âm thầm chịu đựng bạo lực trong suốt nhiều chục năm. Cuộc sống gia đình của họ không một ngày hạnh phúc. Tại đất nước chúng ta, mỗi năm có đến hai triệu thai nhi bị giết hại. Những trẻ em vô tội chưa được nhìn thấy ánh sáng mặt trời đã bị giết vì lòng ích kỷ của con người. Những thách đố này đang làm mất đi ý nghĩa thiêng liêng của đời sống gia đình, làm lung lay nền tảng xã hội và làm mất định hướng nơi giới trẻ. Chúng ta, mỗi Kitô hữu, hãy đóng góp phần mình để xây dựng những gia đình thực sự thấm nhuần Phúc Âm, là tổ ấm yêu thương và là đền thờ có Chúa ngự.

Thánh Luca trong Tin Mừng hôm nay giới thiệu với chúng ta Thánh Giuse và Ðức Maria là những người cha mẹ có trách nhiệm. Trước hết là trách nhiệm với Luật Chúa, sau là trách nhiệm với con cái. Ðể chu toàn Luật Chúa, hai ông bà đã đem Chúa Hài Nhi lên Ðền Thờ Giêrusalem để tiến dâng con mình cho Chúa. Ông bà cũng lên Ðền Thờ để thực hiện nghi lễ thanh tẩy cho Ðức Maria sau khi sinh con. Ðây là những nghi lễ đã được quy định trong Luật Do Thái. Thánh Giuse và Ðức Maria là những tín hữu đạo đức, chuyên tâm và nhiệt thành thực hiện những gì đã được ấn định. Khi thi hành Luật Chúa, ông bà thể hiện lòng đạo đức và yêu mến đối với Ngài.

Cuộc tiến dâng Hài Nhi Giêsu trong Ðền Thờ còn là cuộc gặp gỡ với cộng đoàn phụng vụ. Ông Simêon và bà Anna là hai người đại diện cho cộng đoàn Dân Thánh tại Ðền Thờ. Cuộc gặp gỡ này đã đem lại cho hai người niềm vui. Không những thế, cả hai vị đều được soi sáng để nhận ra nơi Hài Nhi Giêsu vị Cứu nhân độ thế mà thiên hạ bao đời mong đợi.

“Hài Nhi ngày càng lớn lên, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa”. Thánh sử Luca đã diễn tả Ngôi Hai Thiên Chúa với từng bước phát triển về thể lý và tâm linh như biết bao trẻ thơ khác, và còn đặc biệt hơn là được “ân nghĩa cùng Thiên Chúa”. Chúa Giêsu đã sống trong một gia đình với người cha và người mẹ có trách nhiệm. Ngài từng bước lớn lên, phát triển về mọi phương diện để chuẩn bị cho sứ mạng Thiên Chúa Cha đã trao phó. Thánh Gia là gương mẫu cho mỗi tín hữu chúng ta noi theo, nhất là trong bối cảnh xã hội hôm nay.

Các bài đọc Sách Thánh hôm nay (Bài đọc I và Bài đọc II) đều ca ngợi Ðức Tin và sự phó thác của ông Abraham. Mặc dù tuổi đã cao mà chưa có con để nối dõi tông đường, ông vẫn tin vào lời Chúa hứa, và niềm tin của ông đã được Chúa thưởng công xứng đáng. Khi đã có con trai là Isaac, Abraham lại đứng trước một thử thách lớn lao: Chúa bảo ông dâng cho Chúa đứa con một. Ông đã sẵn sàng thực hiện lời Chúa, không chần chừ nghi ngại. Ông là mẫu mực cho những người cha luôn biết phó thác nơi Chúa và đặt ý Chúa là ưu tiên tối thượng của cuộc đời. Nhờ Ðức Tin và lòng phó thác, Abraham đã trở nên cha của những người tin.

Trong những ngày này, chúng ta đến cầu nguyện bên hang đá máng cỏ. Hình ảnh Thánh Gia diễn tả một khung cảnh hiền hòa. Hòa bình của thế giới, của mọi cộng đoàn xã hội đều bắt nguồn từ đây. Xây dựng gia đình hòa thuận đạo đức, chính là góp phần kiến tạo một nền hòa bình chân thật và bền vững cho nhân loại. Gia đình hòa thuận, đó cũng chính là hình ảnh của Thiên Ðàng nơi trần thế.

“Ở đời có hình ảnh nào đáng cảm, đáng kính như hình ảnh của một bà mẹ sống giữa đàn con, lo sắp đặt công việc của kẻ ăn người làm, mưu toan cho chồng được sung sướng một đời và cai quản việc nhà một cách khôn khéo ?” (Khuyết danh).

Tổng Giám mục Giuse VŨ VĂN THIÊN - TGP Hà Nội