Ở những vùng quê, mùa mưa hay mùa nước nổi là thời gian thích hợp cho việc câu, bắt cá đồng. Trong “nhóm” cá đồng, cá lóc được nhiều người xếp vào hạng có thịt thơm ngon nhất. Loại này nhỏ, mình thuôn dài, nhưng thịt rất chắc, ngọt, khác với cá lóc nuôi to dềnh mà thịt bở, nhạt. Cá lóc đồng chế biến được nhiều món ăn khác nhau từ hấp, nướng, canh, kho, chà bông cho đến làm khô, làm mắm…
Trong những bữa ăn thường nhật của người nhà quê thì món cá lóc kho hầu như không thể thiếu, nhất là món kho tiêu hay kho lạt chấm rau sống. Khi kho tiêu quéo lại, thịt cá săn chắc, ăn dẻo, ngọt, đậm đà. Thường khi bắt được vài con cá lóc đồng, bà con không kho hết mà để lại phần đầu, hoặc nguyên con để nấu canh. Đầu, ruột cá lóc mà chấm nước mắm dầm với ớt hiểm, còn gì bằng!
Cá lóc nướng là một món ăn chơi ngon miệng cho mọi người, nhất là dân nhậu. Có rất nhiều kiểu, từ nướng thô, nướng rơm, xác mía, lá chuối cho đến nướng đất sét. Nhưng cho dù nướng kiểu gì thì cá lóc vẫn thơm ngon, tạo những hương vị lạ, rất riêng. Các món nướng này có thể ăn kèm với bún, cơm, rau sống, dưa leo bằm sợi chấm với nước mắm chua ngọt, nướng tương, mắm nêm, tương đen... Hay đơn giản chỉ là ăn không.
Cá lóc đồng nấu cháo cũng rất tuyệt. Chỉ cần vo gạo sạch rồi cho nồi lên bếp nấu, cùng lúc thả cá đã làm sạch vào. Khi nước sôi, cá chín thì vớt ra, tiếp tục nấu cháo cho đến khi nhừ. Đem cá chín xé lấy thịt, bỏ xương rồi lại cho vào nồi nấu. Khi cháo nhừ, sền sệt, nêm nếm cho vừa ăn cùng với hành lá xắt nhuyễn (tùy vào người ăn cay hay không mà rắc thêm tiêu). Nếu không thích xé thịt cá nhuyễn, có thể ăn nguyên khứa. Khi ngán cá luộc thì dùng cháo với chà bông cá.
Ngoài ra, cá lóc đồng chiên chấm nước mắm tỏi ớt, ăn rất bắt cơm; có người còn thích làm khô, làm mắm để ăn dần. Mặc dù hiện nay loài cá này đã giảm sút về số lượng do con người tận diệt bằng nhiều hình thức; nhưng đâu đó tại những làng quê yên bình, trên các con kênh, ao, hồ... vẫn còn cá lóc đồng cư ngụ. Chúng trở nên đắt đỏ tại các chợ thị thành vì ngon và mức độ khan hiếm. Các chị em nội trợ khi mua cần biết phân biệt hai loại: cá lóc đồng nhẹ ký, đầu nhỏ dài, da tối màu, quẫy mạnh do sống trong môi trường tự nhiên; ngược lại, cá lóc nuôi đầu to hơn mình, da sáng, sống trong lồng bè tù túng chỉ biết ăn, lười vận động nên thể trạng yếu, ít quẫy. Điều lưu ý nữa là, lúc làm cá, cần lấy hai cục máu màu đỏ sẫm hai bên mang để không còn mùi tanh khi chế biến thức ăn.
NGUYỄN THANH VŨ
Bình luận