Một dải bờ biển kéo dài hơn 70 km của Dubai (UAE) đang được lên kế hoạch cho dự án lớn nhất thế giới về tái tạo vùng duyên hải, có tên là Rừng ngập mặn Dubai (Dubai Mangroves).
Hơn 100 triệu cây đước sẽ được trồng nếu dự án Rừng ngập mặn Dubai được chính thức triển khai. URB, công ty phát triển đô thị bền vững đứng sau sáng kiến này, ước tính số cây trên đủ để hấp thu mỗi năm hơn 1,2 triệu tấn CO2. Đây là con số tương đương loại trừ 260.000 ô tô chạy bằng xăng khỏi mạng lưới giao thông. “Cây đước là hệ thống phòng thủ của tự nhiên, ứng phó hiệu quả trước nguy cơ xói mòn bờ biển và nước biển dâng cao, vốn là những quan ngại cấp bách đối với bất kỳ thành phố biển nào, bao gồm Dubai”, Đài CNN dẫn lời ông Baharash Bagherian, chuyên gia quy hoạch đô thị và là nhà sáng lập URB.
Ông Bagherian cho biết dự án đang trong giai đoạn nghiên cứu. “Chúng tôi xác định 6 địa điểm cho giai đoạn nghiên cứu thí điểm và tập trung thiết kế cho những nơi này. Chúng tôi kỳ vọng dự án sẽ hoàn thành năm 2040”, ông nói.

Hiệu quả hơn rừng mưa nhiệt đới
Các thiết kế khác của URB đều trong giai đoạn lên kế hoạch. Trong số này, có thể kể đến dự án lắp đặt hơn 1.000 km đường xe đạp cho Dubai vào năm 2040, và Rạn san hô Dubai, một cộng đồng nổi phục vụ hoạt động nghiên cứu biển và du lịch sinh thái (bao gồm rạn san hô nhân tạo lớn nhất thế giới). Rừng đước Dubai ban đầu được đề xuất như một phần của Rạn san hô Dubai, trước khi tách thành sáng kiến độc lập. Theo nhà sáng lập URB, rừng đước là phương án xử lý một số thách thức môi trường và đô thị. “Chủ yếu dự án nhằm ứng phó những tác động của biến đổi khí hậu”, ông cho biết, dựa trên việc khai thác năng lực tự nhiên của rừng đước để giảm thiểu tình trạng nước biển dâng.
Để làm được điều này, rừng đước dần phát triển thành một vùng đệm giữa biển cả và đất liền. Bên cạnh đó, cây đước có năng lực loại trừ CO2 trực tiếp khỏi không khí. Năng lực này cho phép xử lý CO2 khỏi không khí với tốc độ nhanh gấp 10 lần so với các rừng nhiệt đới, và có thể lưu trữ lượng carbon cao gấp từ 3 đến 5 lần so với rừng nhiệt đới, theo Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Mỹ (NOAA).
Rừng đước còn mang đến những lợi ích khác, chẳng hạn chúng đóng vai trò là vườn ươm cho các cộng đồng sinh vật biển, tạo ra khu sinh thái tự nhiên cho cá, chim chóc và nhiều loài thực vật, từ đó gia tăng mức độ đa dạng sinh học. Rừng đước còn trực tiếp cải thiện kinh tế cho các cộng đồng duyên hải bằng cách trao cơ hội nuôi trồng và khai thác thủy hải sản, cũng như cung cấp vật liệu thô cho đồ thủ công và xây dựng.
Cuối cùng, như các dự án rừng ngập mặn khác trên thế giới, bao gồm Việt Nam, khu sinh thái dạng này có thể trở thành điểm thu hút khách du lịch. “Dự án giúp nâng ngưỡng yêu cầu đối với du lịch sinh thái có trách nhiệm, bằng việc tạo ra nơi du khách có thể tận hưởng vẻ đẹp thiên nhiên mà không gây hại cho môi trường”, theo ông Bagherian. Các du khách đến đây được khuyến khích trở thành những người tích cực tham gia vào nỗ lực bảo tồn di sản tự nhiên.
Người làm vườn AI
Theo kế hoạch của URB, công nghệ sẽ đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển cũng như họat động của Rừng đước Dubai, với trí thông minh nhân tạo (AI) được giao vai trò kiểm tra liên tục cây cối. “Chúng tôi tìm cách vận dụng những công cụ hiện đại như dùng thiết bị bay điều khiển từ xa để trồng cây đước hiệu quả, và công nghệ cảm biến để theo dõi sức khỏe và sự tăng trưởng của rừng đước”, ông Bagherian chia sẻ.
Các thiết bị bay điều khiển từ xa cho phép cấy hạt một cách chính xác ở những nơi đã định, cũng là nơi cây có cơ hội sinh tồn cao nhất. Kế đến, hình ảnh chụp từ vệ tinh được sử dụng để theo dõi toàn cảnh mức độ phủ của rừng đước, cho phép phát hiện dễ dàng những khu vực cần sự quan tâm đặc biệt hơn. Cùng lúc, các kết quả phân tích dựa trên AI có thể xử lý những khối lượng lớn dữ liệu để cung cấp chỉ dẫn cần thiết cho các nhà sinh vật học và những nhà hoạch định đô thị, trong lúc thực thi nỗ lực trồng rừng và đưa ra các quyết định chính sách.
Sáu khu vực hiện được cân nhắc cho nghiên cứu thí điểm bao gồm các bãi biển Jebel Ali, Dubai Marina, Jumeirah, Umm Suqeim, Mercato và Dubai Islands. Ông Bagherian cho rằng bên cạnh nỗ lực giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu và thúc đẩy nền kinh tế địa phương thông qua du lịch sinh thái, dự án còn góp phần cải thiện chất lượng sống cho người dân địa phương.
ĐỊNH NGUYỄN
Bình luận