Giới lãnh đạo UAE có kế hoạch xây dựng sân bay lớn nhất thế giới ở giữa sa mạc, biến nơi này trở thành đô thị sân bay của khu vực.
Hơn 10 năm trước, vào tháng 10.2013, một máy bay A320 của Hãng hàng không Wizz Air từ Budapest (Hungary) đã được báo đài thế giới đồng loạt đưa tin khi trở thành chuyến bay thương mại hành khách đầu tiên đáp xuống phi trường quốc tế Al Maktoum, hay còn gọi là Trung tâm Thế giới Dubai (DWC). Khi ấy, DWC cách trung tâm Dubai (UAE) khoảng 37km về hướng tây nam, được thiết kế để trở thành phi trường lớn nhất và đông đúc nhất thế giới. Mục tiêu của DWC đang tiếp tục hướng đến là một đầu mối giao thông lớn, hiện đại, phù hợp với vai trò của UAE trong nền kinh tế toàn cầu.
Cơ quan Quản lý Sân bay Dubai (Dubai Airports) hứa hẹn vào thời điểm hoàn tất, phi trường quốc tế Al Maktoum có thể tiếp nhận hơn 160 triệu hành khách, cũng như 12 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Để so sánh, công suất này cao hơn gần 63 triệu lượt hành khách so với sân bay đông đúc nhất thế giới hiện nay là phi trường quốc tế Hartsfield-Jackson Atlanta (Mỹ) và hơn gần 100 triệu lượt khách so với sân bay quốc tế Dubai (DXB).
Tuy nhiên, sau một thập niên và giai đoạn 3 năm đại dịch Covid-19, đến nay sân bay mới nhất của Dubai vẫn trong giai đoạn xây dựng và phát triển. Kể từ chuyến bay hành khách đầu tiên, DWC trở thành trung tâm bảo trì, sửa chữa và đại tu máy bay. Nơi này cũng đặt văn phòng của nhiều hãng vận tải hàng không, trong đó có Emirates Cargo, và xử lý các chuyến bay thuê cả chuyến cũng như máy bay thương mại. Dù vậy, dịch vụ hành khách vẫn chỉ giới hạn trong một số hãng hàng không giá rẻ, chủ yếu nối chuyến đến Đông Âu, Nga và Trung Á. Vậy thì chuyện gì đang xảy ra cho những kế hoạch đầy tham vọng ở Dubai?
Những manh mối mới
Cuộc triển lãm hàng không Dubai, diễn ra ở phi trường quốc tế Al Maktoum từ ngày 13 đến 17.11.2023, đã mang đến một vài gợi ý đầy hấp dẫn về chuyện gì đang chờ đón DWC ở phía trước, cũng như một số thông tin về chiến lược dài hạn của Dubai Airports. “Chúng tôi ưu tiên mở rộng và đầu tư vào DXB để đáp ứng các nhu cầu của hành khách”, Đài CNN dẫn lời ông Paul Griffiths, Tổng giám đốc Dubai Airports. Việc đầu tư này sẽ được tiếp tục cho đến khi tận dụng được mọi công suất sử dụng của sân bay, cho phép đón thêm 20 triệu hành khách so với mức hiện tại là 100 triệu hành khách/năm. “Việc mở rộng DXB không những phục vụ tăng trưởng trong ngắn hạn mà còn cung cấp thêm thời gian để chúng tôi chiến lược hóa quá trình mở rộng DWC”, theo ông Griffiths, thêm rằng khu vực sẽ cần đến sân bay mới trong thập niên 2030.
Bên cạnh đó, ông Griffiths cũng chia sẻ với Tạp chí Business Traveller về khả năng áp dụng cách tiếp cận xây dựng theo mô đun đối với DWC, với thời gian thi hành có lẽ kéo dài đến thập niên 2050. “Chúng tôi không lên kế hoạch xây dựng sân bay theo truyền thống với các nhà ga, mà sẽ tiến tới thay đổi hoàn toàn mô hình kinh doanh cho các phi trường”, Tổng Giám đốc Dubai Airports khẳng định.
Đô thị sân bay
Cụ thể, DWC sẽ là bộ phận trung tâm của một kế hoạch lớn hơn, gọi là Nam Dubai, với viễn cảnh xây dựng một thành phố mới hoàn toàn trên diện tích 145km2 trải dài trên sa mạc ở phía nam Dubai. Thành phố mới sẽ có tổng cộng 8 khu vực, với mỗi khu phù hợp cho một ngành công nghiệp hoặc một hoạt động cụ thể, trộn lẫn giữa khu vực dân cư và thương mại. Với DWC ở vị trí trung tâm, nơi này sẽ trở thành “đô thị sân bay” hoàn chỉnh.
Trong khi đó, phi trường quốc tế Hamad ở Qatar, được thành lập vào năm 2014 hiện là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Dubai trong thị trường kết nối các chuyến bay dài hạn, đang đặt mục tiêu gia tăng công suất để đón thêm 60 triệu lượt hành khách/năm. Động thái của Qatar diễn ra trong bối cảnh khu vực xuất hiện nhiều dự án phi trường khác, chẳng hạn như việc khai trương sân bay 1,8 tỉ USD ở Muscat (Oman) năm 2018; Bahrain đưa vào sử dụng nhà ga mới với kinh phí xây dựng 1,1 tỉ USD, và gần đây hơn là nhà ga mới của sân bay ở Abu Dhabi mở cửa hoạt động từ tháng 11.2023.
Ở mũi bắc của Vùng Vịnh, phi trường quốc tế Kuwait đang xây dựng nhà ga mới, do công ty kiến trúc Foster+Partners của Anh thực hiện, và ước tính sẽ phục vụ 25 triệu lượt hành khách trong thời gian đầu và tăng lên 50 triệu hành khách trong tương lai. Và không đầy 36km tính từ trung tâm Dubai, phi trường quốc tế Sharjah cũng đang gia tăng công suất lên 20 triệu lượt khách/năm. Còn Ả Rập Xê Út đang sẵn sàng mở rộng sân bay của nước này theo kế hoạch Tầm nhìn 2030, theo đó chi 100 tỉ USD để nâng cấp năng lực cảng hàng không và biến nước này thành một trong những điểm đến thu hút nhiều du khách nhất thế giới.
Nói tóm lại, DWC là một phần của mục tiêu lớn hơn của cả Vùng Vịnh, trong nỗ lực biến khu vực trở thành “điểm phải đến” của toàn cầu.
BẠCH LINH
Bình luận