Món ngon dọc duyên hải miền Trung

Với đường bờ biển đẹp ngút ngàn, du lịch đang là một thế mạnh của vùng duyên hải miền Trung. Ngoài ra, các loại hải sản phong phú cũng góp phần làm ẩm thực của dải đất này nức tiếng với du khách thập phương. Ẩm thực của người miền Trung rất đa dạng, mỗi địa phương đều có những đặc sản riêng, mang đậm bản sắc của từng nơi.

BÁNH CĂN PHAN RANG

Những ai từng có lần đi ngang qua thành phố Phan Rang (tỉnh Ninh Thuận) và thưởng thức bánh căn đều thích thú với loại bánh tròn tròn căng phồng này. Bánh căn là một món ăn rất quen thuộc với người dân xứ biển Phan Rang. Người Phan Rang hay ăn bánh căn vào bữa sáng và xế chiều cho đến tối. Nếu đi dạo dọc theo những con đường của thành phố biển hay xuôi về những huyện ngoại thành, sẽ gặp rất nhiều những quán nhỏ ven đường bán bánh căn.

Bánh căn Phan Rang có hình dáng và cách đổ giống bánh khọt ở các tỉnh phía Nam, nhưng hương vị rất riêng biệt và khuôn bánh lớn hơn. Để đổ bánh căn, người ta dùng một lò đất nung thân tròn, trên mặt lò có đặt các chén đất cạn đáy có nắp đậy, phần thân lò chứa than hồng với những lỗ thông gió. Cũng giống như bánh bèo hay bánh xèo, nguyên liệu để làm bánh căn là gạo ngâm nước rồi đem xay thành bột loãng, sau đó được người bán múc đổ vào khuôn được đặt sẵn trên bếp lửa. Trước khi đổ bánh, để cho bánh thơm, người bán thường thoa dầu chuối. Bánh chín được nạy ra hai cái úp vào nhau và ở giữa là lá hành thái nhỏ, khi tính tiền tính theo từng cặp bánh.

Điều làm nên vị ngon riêng của bánh căn Phan Rang chính là các loại nước chấm ăn kèm với nhiều hẹ hoặc hành lá. Thông thường người dân nơi đây dùng nước cá có chế biến thêm gia vị hoặc có nơi thì dùng nước mắm pha đường cát trắng nấu sôi rồi cho thêm cà chua phi dầu phụng, ớt, chanh tươi. Ngoài ra còn có cả mắm nêm đặc trưng của Phan Rang, nước mắm xoài, nước mắm đậu phộng… cho phù hợp với khẩu vị nhiều người.

Bánh căn Phan Rang

Trước đây bánh căn đa số được người bán đổ loại truyền thống không nhân hoặc chỉ đập thêm quả trứng cút, nhưng dần dần để tận dụng hương vị hải sản của vùng đất biển, người dân Phan Rang đã thêm mực, cá, tôm tươi làm nhân và cũng được rất nhiều người ưa thích. Bây giờ thì bánh căn Phan Rang đã trở thành món một ăn đặc sắc của địa phương, thu hút nhiều khách du lịch cả trong lẫn ngoài nước.

BÁNH CANH CHẢ CÁQUY NHƠN

Do vị trí địa lý nên Quy Nhơn vắng khách du lịch hơn Nha Trang, Đà Nẵng hay Mũi Né, tuy cũng có vùng bờ biển xinh đẹp trải dài với những bờ cát trắng tinh. Chính vì thế, các món ăn đặc sản ở Quy Nhơn có giá tương đối bình dân và hợp túi tiền với những người du lịch bụi. Quy Nhơn ngoài hải sản thì cũng có nhiều món ăn nổi tiếng hấp dẫn thu hút khách thập phương, trong số đó phải kể đến món bánh canh chả cá.

Bánh canh được làm từ bột gạo hoặc bột mì nhất với những sợi dài trắng tinh, còn chả cá thì có hai loại: chả cá hấp và chả cá chiên, đều có vị ngọt thơm miền biển. Được tuyển chọn từ các loại cá tươi ngon nhất vừa mới được đánh bắt từ dưới biển lên như cá mối, cá thu, cá rựa nên dù là chả cá chiên hay hấp thì luôn dai ngon và đậm đà.

Cách làm chả cá cũng khá công phu : cá tươi rửa sạch nạo lấy thịt. Giã nhuyễn hành, tỏi, tiêu, gia vị, bỏ cá đã nạo vào cối hay máy quết thật nhuyễn, quết càng nhuyễn thịt càng dai, quết cho đến khi thật nặng tay thì được vê lại thành lát để chiên. Nếu là chả hấp thì đến khi gần chín đập vào đó một cái trứng cho bề mặt có màu vàng trông bắt mắt hơn.

Bánh canh Quy Nhơn ngon đặc biệt nhờ nước lèo được nấu từ các loại cá biển. Cứ vào sáng sớm hoặc xế chiều, từng hàng bánh canh chả cá được dọn ra, trên bàn là chả cá chiên vàng, kế đó là một khay chả cá hấp màu óng ánh, một tô hành củ hành lá chẻ sợi xắt nhỏ, đĩa chanh thêm tô mắm nhĩ có ớt và chén sa tế.

Bánh canh chả cá Quy Nhơn

Tô bánh canh múc ra nghi ngút khói, bỏ vào một nhúm chả cá chiên đã xắt thành từng miếng nhỏ, thêm một ít hành lá, miếng chanh, miếng sa tế, rắc thêm tí tiêu hoặc có thể nêm thêm ít nước mắm ớt. Tuy chỉ là một món ăn bình dân nhưng từ lâu đã là đặc sản của vùng đất võ được nhiều người ưa thích.

BÚN MẮM NÊMĐÀ NẴNG

Từ Quy Nhơn đi thêm khoảng 300 km nữa sẽ tới Đà Nẵng. Xứ Quảng từ lâu đã nổi tiếng với cảnh đẹp và nhiều món ăn ngon thu hút một lượng lớn khách du lịch. Người miền Trung đa số đều thích ăn mắm, do đó món bún mắm nêm nơi đây tuy bình dị nhưng là món ăn quen thuộc của người dân Quảng Nam, Đà Nẵng.

Bún mắm nêm Đà Nẵng

Mắm nêm là một trong những loại mắm rất nổi tiếng ở vùng đất này, được làm từ cá cơm, cá trích hoặc cá nục… Cá tươi rửa sạch ướp với muối theo một tỷ lệ nhất định, cho vào hũ đậy kín lại. Sau khoảng từ 7 - 9 ngày tùy theo thời tiết và nhiệt độ mà mắm chín với mùi rất đặc trưng và hơi sền sệt. Tô bún mắm nêm có ngon hay không là do bí quyết pha mắm. Mắm nêm nguyên chất được kết hợp và gia giảm thêm nhiều nguyên liệu khác như thơm băm nhỏ, tỏi giã nhuyễn, ớt xay và đường, thêm chút nước cốt chanh… để làm dịu vị mặn và dậy mùi thơm của mắm.

Một tô bún mắm nêm hấp dẫn thực khách có lớp rau tươi gồm xà lách, rau húng, giá, dưa leo nằm dưới cùng, ở trên là bún tươi, các loại thịt tùy chọn hoặc nem, chả, một ít mít non luộc, đu đủ bào, đậu phộng rang. Khi ăn, thực khách chan đều mắm nêm vào tô, trộn lẫn các thành phần lại với nhau rồi thưởng thức vị ngon của bún, thịt; vị ngọt thanh của thơm, mùi nồng của rau sống, vị cay của ớt, vị nồng của tỏi, vị chua của chanh…, kết hợp với vị mắm nêm đặc trưng tạo nên một món ăn cuốn hút người dân ở đây và cả những du khách đến từ phương xa.

Với hương vị đậm đà đặc trưng, bún mắm nêm Đà Nẵng giờ đây đã được biến tấu thêm nhiều hương vị đa dạng đi kèm như thịt heo quay, tai heo, chả bò, chả heo, nem chua thay vì chỉ mỗi thịt heo luộc như trước.

*

Ẩm thực Việt Nam đa dạng và phong phú, người Việt cũng rất có tài trong việc “sáng tạo” các món ăn. Mỗi vùng miền có cách chế biến và cách thưởng thức món ăn khác nhau, mang sắc thái và đặc trưng của vùng đất đó. Không ngọt như món ăn miền Nam và không dùng ít gia vị như món ăn miền Bắc, món ăn miền Trung là sự dung hòa của hai miền Nam Bắc, sử dụng gia vị cay nhiều nhưng độ ngọt lại ít hơn miền Nam. Tuy có đường bờ biển đẹp và trải dài nhưng thời tiết miền Trung rất khắc nghiệt với những trận bão lụt hằng năm. Chính vì vậy, người dân nơi đây luôn chế biến một cách trân trọng những sản vật tuyệt vời mà họ có được thành cái rất riêng, nâng lên thành đặc sản, để bất cứ ai đi ngang qua đây có dịp dừng chân nếm thử sẽ không thể nào quên.

Linh Nguyễn