Gia đình tôi lên kế hoạch đầu tư cho con ra nước ngoài học tập. Dù đã có công ty Tư vấn du học uy tín kèm dịch vụ ôn luyện để con đảm bảo các điều kiện du học (từ việc hoàn thiện hồ sơ, sửa bài luận, xin giấy giới thiệu… đến một số phụ huynh có con đi du học thành công chia sẻ kinh nghiệm người thật việc thật), tôi vẫn lo du học đâu phải là liều thuốc tiên biến con từ lười thành chăm, từ nhút nhát thành mạnh dạn, từ thiếu kỹ năng thành độc lập tự chủ? Tôi sợ con mình xa nhà không thể tự “bơi” được lại bị rơi vào khủng hoảng tâm lý, trầm cảm có khi lại tệ hơn. Vợ chồng tôi phải chuẩn bị gì trước khi con lên đường?
(Chị Ngô K Ly, Q.Tân Bình, TPHCM)
![]() |
Du học sinh Việt Nam thường gặp phải khó khăn thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng ứng phó với thất bại, kỹ năng ứng xử và nhiều kỹ năng khác để hòa nhập và được bạn bè tôn trọng nơi xứ người. Các nhà chuyên môn gọi đó là sốc văn hóa. Nhiều học sinh có kết quả học tập tốt ở trong nước và có một hồ sơ du học “long lanh”, được ghi danh vào ngôi trường bao người mơ ước vậy mà không thể theo nổi chương trình học tập của trường, cảm thấy quá tải và đuối sức khi tự “bơi”.
Cha mẹ cần xác định mục tiêu cho con: đi du học để tiếp nhận những tinh hoa kiến thức rồi về nước hay để nhập cư và ở lại? Nếu để nhập cư nên đi sớm và học những ngành mà nước sở tại thiếu lao động. Nếu về nước, nên học ngành mình say mê để áp dụng những điều học được ở Việt Nam lâu dài. Hành trang “cá con” cần mang theo khi được cha mẹ thả ở cửa sông rồi bơi ra biển lớn là:
Hiểu sâu sắc đất nước con người Việt Nam: Sợ nhất và khổ nhất là những đứa trẻ nhập cư không hòa nhập được ở xứ người cũng không còn yêu quê nhà, sống mà không biết mình thực sự thuộc về đâu. Con cái học điều này từ thái độ sống của cha mẹ. Giúp con yêu gia đình, có những giây phút hạnh phúc bên người thân và bạn bè là kết nối tốt nhất cho con về quá khứ tốt đẹp ở nhà, là động lực cho con trong những tháng ngày ở xứ xa, là điểm tựa khi con vấp ngã.
Có kỹ năng tự học và làm việc độc lập: Phụ huynh nên tìm hiểu yêu cầu tối thiểu về chương trình học của một số nước, từ đó lọc ra vài môn cho các con tìm hiểu đồng thời tiếp cận sớm các lĩnh vực mà con yêu thích và có sở trường, hình thành thói quen tự học, cách làm việc khoa học, biết tự quản lý thời giờ và nuôi dưỡng đam mê khám phá. Nhập cuộc càng sớm các con càng có thể nắm bắt cơ hội, thậm chí tạo ra cơ hội cho chính mình.
![]() |
Học ngôn ngữ: Đừng xem tiếng bản xứ như ngoại ngữ mà phải là ngôn ngữ thứ hai sau tiếng mẹ đẻ, được sử dụng để giao tiếp hằng ngày. Tài liệu người bản xứ dạy và tài liệu nào đáp ứng nhu cầu đang cần cho mình sẽ là tài liệu hay nhất. Phương pháp học phù hợp với con, kiên trì với lựa chọn của mình, tránh “đứng núi này trông núi nọ” hay “đẽo cày giữa đường” để giúp rút ngắn thời gian, tiết kiệm tiền bạc và không lãng phí công sức.
Có thể tự kiếm tiền và quản lý tài chính tốt: Có phụ huynh nhìn xa trông rộng đã cho con một nghề gì đó để yên tâm rằng, nếu chẳng may gia đình gặp rủi ro tài chính, phá sản hay người nhà tai nạn bệnh tật thì con tự xoay xở được, không rơi vào hoàn cảnh “nửa đường đứt gánh”.
Rèn con tự lập và sống có trách nhiệm: Có câu chuyện vui rằng phụ huynh nọ cho con du học trong khi con chưa biết luộc quả trứng hay úp tô mì mà ăn. Muốn sống tốt được khi xa nhà, từ bé con phải được rèn sự tự lập, biết dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, biết nấu ăn, biết quan tâm chăm sóc người khác, biết sống cho cộng đồng và đôi khi dám chịu thiệt thòi. Một đứa trẻ như vậy ai cũng quý, đi đâu cũng được chào đón.
Hãy dạy con tự lo cho mình từ giặt giũ, ủi đồ đến ăn uống, đi chợ, mua sắm..., từ các khoản chi tiêu sao cho không bị “cháy túi” đến biết thuốc men khi đau ốm, để con có được một tư thế và hình ảnh tươm tất, đàng hoàng khi hòa mình vào đời sống văn minh của những bạn quốc tế cùng trang lứa. Từ đó hình thành và củng cố sự tự chủ, tự lập, tự hào.
Ngạn ngữ Nhật Bản có câu: “Nếu quyết định chỉ đi theo hành trình của bản thân, bạn sẽ cô độc trên hàng ngàn cây số”. Nếu không có được mối quan hệ và tương tác bạn bè một cách thân thiện và phong phú ở ngôi trường con theo học, con sẽ mất đi cơ hội hiểu biết thêm về văn hóa để trở thành công dân toàn cầu.
THẠC SĨ- BÁC SĨ LAN HẢI
Bình luận