Tương tác của cộng đồng

Ngày sức khỏe thế giới năm nay, Tổ chức Y tế thế giới chọn chủ đề “trầm cảm”. Đây là một bệnh thời đại cần có sự chung tay giúp sức của cả cộng đồng. Theo thống kê ở Việt Nam, mỗi ngày có khoảng 200 lượt người tìm tới Viện Sức khỏe Tâm thần để khám, trong đó nhiều người mắc phải trầm cảm. Cuộc hội thảo với chủ đề “Trầm cảm - Hãy cùng trò chuyện” diễn ra tại Hà Nội hôm 7.4.2017 cho biết hiện ở Việt Nam có khoảng 30% dân số có triệu chứng rối loạn tâm thần, trong đó tỷ lệ trầm cảm chiếm 25%.Bệnh trạng này dẫn đến thể lực và tinh thần bị ảnh hưởng nghiêm trọng và là nguyên nhân của nhiều vụ tự tử.

Thực ra chứng bệnh này đã có từ lâu, nhưng lần này được đưa thành chủ đề tuyên truyền nhằm nhấn mạnh tới sự nhận thức của công chúng. Ở các nước phát triển, khi có các dấu hiệu căn bệnh này, người dân không ngần ngại chia sẻ và nhờ sự can thiệp của nhà tư vấn tâm lý hay bác sĩ chuyên khoa. Ở Việt Nam dường như lại có một ứng xử khác. Khi nói đến tình trạng này, người ta nghĩ ngay đương sự có vấn đề về thần kinh hay tâm thần. Suy nghĩ lệch lạc đó khiến người bệnh thêm nặng, bị cô lập, không dám tiếp xúc và làm sức khỏe thêm tồi tệ. Bởi vậy, trầm cảm trước tiên phải được nhận thức đúng cũng như được chia sẻ của cộng đồng.

Các phân tích khoa học cho biết bệnh lý có nguy cơ xảy ra ở nhiều lứa tuổi, nhưng thường tập trung vào nhóm vị thành niên, phụ nữ sau khi sinh và những người già về hưu. Điều nguy hiểm là triệu chứng không rõ rệt và mức độ không tức thì, nên người ta chủ quan. Bởi vậy, hãy cẩn trọng, bởi có thể chính chúng ta đã ít nhiều mắc trầm cảm mà không hay biết.

Căn bệnh đặt ra vấn đề lớn lao hơn, đó là mối quan hệ của con người với nhau. Dường như thời đại nào cũng không có lời giải cho từng tình huống cụ thể. Từ sự căng thẳng, mệt mỏi, kiệt sức, cho đến các vấn đề lớn hơn của thời đại như thất nghiệp, bấp bênh thu nhập, tổn thương tình cảm, bệnh tật, ô nhiễm môi trường... đều khiến con người bị stress, sang chấn tâm lý, rối loạn hành vi..., cuối cùng dẫn đến trầm cảm kéo dài. Rõ ràng sự gia tăng của bệnh ở nhiều quốc gia, với nhiều thành phần xã hội và lứa tuổi đang phản ánh một thực trạng là tương tác giữa con người ngày càng phức tạp, dễ đổ vỡ hoặc bị rạn nứt. Trong khi đó, nhiều người chưa có đủ bản lĩnh và tâm thế để ứng xử với sự đứt gãy các mối quan hệ đó.

Bệnh trầm cảm cũng đặt ra một vấn nạn xã hội khác là mối liên lạc, sự chia sẻ của tình người, sự liên đới giữa các nhân vị cũng không hoàn hảo như người ta mong đợi. Con người ngày nay kết nối với nhau rất nhiều cách từ điện thoại di động, thư điện tử cho đến các mạng xã hội, nhưng trong vô vàn sự tương tác đó, dường như người ta vẫn cô đơn, vẫn phải tìm kiếm sự thật, và luôn cảm thấy thiếu vắng những tình cảm chân thành.

Ngô Quốc Đông